ချစ်ဆွေ၊ စန္ဒရား

တေးရေးတေးဆို ဂီတပညာရှင် စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို ၁၂၉၇ ခု နယုန်လ (၁၉၃၅ ဇွန်)နေ့တွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဟင်္သာတမြို့၌ အဖ စန္ဒရားဆရာ ဦးဘလှိုင်၊ အမိ ဒေါ်ကျင်စိန်တို့မှ မွေးဖွားခဲ့သည်။[1] မွေးချင်း ၄ ယောက်အနက် အကြီးဆုံးသား ဖြစ်သည်။ စန္ဒရား ချစ်ဆွေကို မွေးဖွားသည့်ညက ဟင်္သာတမြို့ရှိ ရှရာဖ်ရုပ်ရှင်ရုံ (နောင်တွင် ထွန်းလင်း စီနီမာရုံ)တွင် အေဝမ်းဖလင်မှ မြခွာညို အသံတိတ် ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားပြသနေချိန်နှင့် ကြုံကြိုက်၍ ယင်းဇာတ်ကားမှ အဓိကဇာတ်ကောင် မင်းသား ရဲခေါင်ချစ်ဆွေ (ချစ်ရွှေ)ကို အမှတ်အသားပြုကာ ထိုရုံတွင် တီးဝိုင်းခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော ဖခင်ဦးဘလှိုင်က သားကြီးဩရသကို ချစ်ဆွေဟု အမည်ပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ [2]

စန္ဒရားတီးကို ဖခင်ထံမှ သင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၄၉ ခုတွင် ရန်ကုန်ရောက်လာသည်။ အသံတိတ်ရုပ်ရှင်၌ တီးနည်းကို စန္ဒရား ညွန့်လှိုင်၊ စစ်ကိုင်းလှရွှေတို့ထံမှ သင်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေ၏ ဂီတဆရာများမှာ ဖခင် ဦးဘလှိုင်၊ ဟင်္သတမြို့ ငွေတိုက်ဝန်ထောက် ဦးစု၊ စောင်းနှင့် စန္ဒရားဆရာကြီး ဦးထွန်းဖေတို့ ဖြစ်သည်။ စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ၁၀-နှစ်သားအရွယ်တွင် ဖခင်နှင့်အတူလိုက်ပြီး ရုပ်ရှင်ရုံတွင် စန္ဒရားတီးခတ်သည်။ ၁၉၄၉-ခုနှစ် အသက် ၁၄-နှစ်အရွယ်တွင် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွင် မစ္စတာဘင်ဟုတ်နှင့် ခတ္တရာအေးတို့ထံတွင် ဂီတအနုပညာကို ဆည်းပူးသည်။

ထို့နောက် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် ပြဇာတ်ခေတ် ဝင်းဝင်းရုံတွင် ဂီတပညာရှင် ရွှေပြည်အေး၏ ကွတ်ကဲမှုအောက်ဝယ် စန္ဒရားကို ပထမဆုံးဝင်ရောက် တီးခတ်သည်။ ဆက်၍ စန္ဒရားဆရာ ဂီတာညွန့်ခေါ် ဦးဘညွန့်နှင့် စန္ဒရား စစ်ကိုင်းလှရွှေထံတွင် ရုပ်ရှင်နှင့် ပတ်သက်သော ဂီတအနုပညာရပ်များကို ဆည်းပူးသည်။ ဤသို့နှင့် စန္ဒရားချစ်ဆွေသည် သွင်၊ ဘုရင့်ရုံ၊ ရာဇ် (ရဲရင့်)၊ ရီဂျင့် (ရှေ့ဆောင်)၊ ဂျမား၊ လွင်လွင်၊ မော် ရုပ်ရှင်ရုံများတွင် လိုက်လံ၍ စန္ဒရားတီးခတ်ခဲ့သည်။ ဤတွင် ဥဩဘသောင်၊ သထုံဘသိန်း၊ ပဲရော့ဘသန်းလေး၊ ကိုသန်းဖေ၊ ကိုစောလှိုင်၊ တေးလုလင်ရဲနောင်၊ ကိုသန်းတင်၊ ကိုနီ၊ စိန်ပါတီ၊ ဟင်္သာကြည်၊ ဒေါ်နု၊ ဒဂုန်ခင်၊ ခင်ခင်ညွန့်၊ ရွှေမြိုင်ကြည် စသည့် ဂီတအနုပညာရှင်များနှင့် တွဲဖက်လုပ်ကိုင်ခဲ့၍ ဂီတပညာရပ်များကို လေ့လာသင်ကြားခွင့် ရခဲ့သည်။

ချိုတေးရှင်၊ လေလှိုင်းသံ၊ တေးဗိမာန် တူရိယာအဖွဲ့များတွင် စန္ဒရားတီးသည်။

1. ဝန်ဇင်း (၁၉၇၅) "ဂီတအဘိဓာန်"
2. (၂၀၀၆)စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ စာ-၁၈၀
3. မောင်ခင်မင် (ဓနုဖြူ)။ "အင်းယား အမှာတော်ပုံနှင့်အတူ"။ ရုပ်ရှင်တေးကဗျာ ရသစုံမဂ္ဂဇင်း။ အတွဲ ၂၂၊ အမှတ် ၆။ ၂၀၀၈၊ ဇွန်။