ချစ်တီး

ဗမာနိုင်ငံတွင် ချစ်တီးများသည် ဘဏ်လုပ်ငန်းနှင့် ဆက်စပ်နေသော လုပ်ငန်းတော်တော်များများကို လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် ငွေချေးခြင်း၊ အပ်ငွေလက်ခံခြင်း၊ ငွေလွဲခြင်း၊ ချက်လက်မှတ်များ လဲလှယ်ပေးခြင်း၊ နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်ပေးခြင်း၊ ရွှေအရောင်းအဝယ်လုပ်ခြင်းနှင့် အဖိုးတန်ပစ္စည်းများကို လုံခြုံစွာသိမ်းဆည်းပေးခြင်း လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် လယ်လုပ်ငန်းလုပ်သူများအတွက် တနေရာတည်းဝန်ဆောင်မှုအဖြစ် ငွေရေးကြေးရေးလုပ်ငန်းများကို လုပ်ကိုင်ပါသည်။

၁၉၃၀ ခုနှစ်များမှာ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးပျက်ကပ်ဆိုက်ချိန်တွင် ချစ်တီးများ၏ ဗမာပြည်အပေါ် ဩဇာကျဆင်းချိန်ရောက်ပါသည်။ စီးပွားပျက်ကပ်ကြောင့် ဗမာပြည်မှ ဆန်စပါးဈေးကွက်လဲ ပြိုကွဲကာ ၁၉၂၆တွင် စပါးတစ်တင်းလျှင် ၂၀၂ ရူပီးရှိခဲ့ရာမှ ၁၉၃၃တွင် ၆၄ ရူပီးထိ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ အဆိုပါ ကွင်းဆက်များ၏ အကျိုးဆက်များအဖြစ် လယ်သမားအများစုထံတွင် ငွေကြေးမြုတ်နှံထားသော ချစ်တီးများအပေါ် တည့်တည့်မှန်လေသည်။ လယ်သမားများ စီးပွားရေးမကောင်းချိန်တွင် အတိုးများမပေးနိုင်ခြင်း အရင်းငွေများ ပြန်မဆပ်နိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် ထိုအချိန်တွင် အများဆုံးပေါင်ဖြစ်သော လယ်ယာမြေများကို သိမ်းရန်သာ ကျန်တော့သည်။ လယ်သမားများ၏ ဒေါသအဝဝနှင့် နိုင်ငံခြားသားဆန့်ကျင့်ရေး အမျိုးသားရေးသမားတို့၏ အပြစ်ပုံချစရာအဖြစ် ချစ်တီးများရောက်လေ၏။ ထို့ကြောင့် မည်ကဲ့သို့ပင် မြန်မာ့ဆန်စပါးလုပ်ငန်းအတွက် အစကောင်းခဲ့စေကာမူ စီးပွားရေးပျက်ကပ်နှင့် အမျိုးသားရေးသမားတို့၏ ထိုးနှက်လာခဲ့မှုကြောင့် ချစ်တီးများ ၂၁ရာစု အစောပိုင်း၏လူကြမ်းများဘဝနှင့် ဇာတ်သိမ်းခဲ့သည်။

ဗမာပြည် လွတ်လပ်ရေးရပြီး ၁၉၄၈ နှောင်းပိုင်းတွင် ချစ်တီးများကို အဆိုပါ ငွေရေးကြေးရေးအလုပ်ဆက်လက် လုပ်ကိုင်ခွင့် မပေးတော့ချေ။

Fiery dragons : banks, moneylenders and microfinance in Burma, Sean Turnell, 2009