မြိုကရာမာ ဘာသာ

မြိုကရာမာ ဘာသာ သည် မြိုလူမျိုးတို့၏ ပင်ကိုယ်ဘာသာတရားဖြစ်သည်။မြန်မာပြည်တွင်" မြို"တိုင်းရင်းသားထု အတွင်း သို့ကရာမာ ခေါ် ကြမ္မာဘာသာရေး ကို စတင်မျိုးစေ့ချပေး သူမှာ `မေလုံ`ဆိုသူ ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးဖြစ်သည်။ မေလုံသည် ၁၉၈၇ ခန့်တွင်ဘင်္ဂလးဒေရ့်နယ်ဘက် သို့ မန်လေ နှင့် တွေ့ဆုံပြီးနောက် ရောက်ရှိလာပြီး မြို ကျေးရွာများသို့ချဉ်းနင်းဝင်ရောက်ကာ ကရာမာဘာသာ အား ပြန့်ပွားစေခဲ့သည်။ ကြမ္မာ ဟူ့သောစကားလုံး ကို မြို တို့၏ အသံဖြင့် ကရာမာဟု အသံထွက်သည်။ ထို့ကြောင့် ကရာမာ ဘာသာ ဟုခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်သည်။ ကရာမာ အယူအဆမှာ ကောင်းတာလုပ်လျှင် ကောင်းတာရမည် ဟူသော ကံ၊ ကံ၏ အကျိုးနှင့် ကံကြမ္မာကို ယုံကြည်လက်ခံသည့် အယူအဆဖြစ်သည်။ နောင်လာလတ္တံ့တွင် ပွင့်တော်မူမည့် အရိမတေ္တယျ မြတ်စွာ ဘုရားရှင်သည် ယင်းတို့၏ ဘုရားရှင် အစစ်အမှန်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။ ထိုအဆိုအရ အရိမတေ္တယျ မြတ်စွာဘုရားအား မြို တို့ဖူးမြော်နိုင်ရန်အလို့ငှာ ကရာမာ ဘာသာအား ယုံကြည်ကိုးကွယ်ကြရန်ရည်ရွယ် ၍ သိကြားမင်းက မန်လေ ဆိုသူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးအား တမန်တော်အဖြစ် စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ထို ဘာသာနှင့် အတူ မြိုစာပေ ကိုပါ တီထွင်ပေးလိုက်လေသည်။ ထိုကဲ့သို့တမန်တော် မန်လေ အား ကရာမာဘာသာ နှင့် စာပေကို သိကြားမင်းကပေးခဲ့သော နေ့သည် ကြာသပတေး နေ့ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ တစ်ဖန် တမန်တော် မန်လေ သည် တနင်္ဂနွေနေ့တွင်ဖွားမြင်ခဲ့သူဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် အဆိုပါနေ့ကို ရက်ကောင်း ရက်မြတ်နေ့အဖြစ် ယူဆကာ ဥပုသ်နေ့အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ရွာထိပ်တွင် ဘုရားကျောင်းကို တည်ဆောက်ပြီး ဝတ်ပြုဆုတောင်းလေ့ရှိသည်။ ကြာသပတေးနေ့ နံနက် ၉း၀၀ နာရီခန့် ၌ တစ်ကြိမ် ၊ ညနေ ၄း၀၀ နာရီခန့်တွင် တစ်ကြိမ် နှစ်ကြိမ်ဝတ်ပြုရသည်။ တနင်္ဂနွေနေ့၌ နံန်က် ၉း၀၀ နာရီတွင် တစ်ကြိမ်၊နေ့လယ် ၁၂း၀၀ နာရီ ခန့်တွင် တစ်ကြိမ် ၊ ညနေ ၄း၀၀ နာရီခန့်တွင် တစ်ကြိမ် ပေါင်း သုံးကြိမ် ဝတ်ပြု လေ့ရှိသည်။ ဘုရားဝတ်ပြုမည့်အချိန်ကျရောက်လျှင် ဘုရားကျောင်းမှ ဘာသာရေးဆရာတို့က သံချောင်းခေါက်အချက်ပြုလေ့ရှိသည်။ ဘုရားကျောင်းကို ရွာ၏ အရှေ့ဘက်တောင်ကုန်းနေရာ သို့မဟုတ် သန့်ရှင်းကောင်း မွန်သည်ဟု ထင်ရသော နေရာတို့တွင်တည်ဆောက်လေ့ရှိသည်။ ဘုရားကျောင်းသို့မဝင်မီ ဝတ်ပြုမည့် သူအားလုံးတို့သည် ခြေလက်သန့်စင်ကြရသည်။ ကျောင်းထဲတွင် အမျိုးသားဝတ်ပြုရန်နေရာ ၊အမျိုးသမီးဝတ်ပြုရန်နေရာဟူ၍ ခွဲခြားထားပါသည်။ ထို့ပြင် သက်ကြီးရွယ်အို ၊လူငယ် ၊ကလေး ဝတ်ပြုရန်နေရာစသည်ဖြင့် ပိုင်းခြားသတ်မှတ်ထား၏။ ရွာတိုင်းတွင် ကရာမာဘာသာရေး ဆရာ တစ်ယောက် သို့မဟုတ် နှစ်ယောက် ရှိတတ်သည်။ ဘာသာရေးဆရာသည် ဝတ်ပြုသူများအား ဆုမွန်ကောင်း ပေးသည့်အခါ အမျိုးသားများအတွက် ညာဘက်လက်ဖဝါး ကို ထောင်၍ လည်းကောင်း ၊အမျိုးသမီးများအတွက်မူ ဘယ်ဘက်လက်ဖဝါး ကို ထောင်၍ လည်းကောင်း၊ ဆုတောင်းပေးလေ့ရှိသည်။ လူသားအားလုံးတွက် ဆုတောင်းပေးလိုပါက လက်နှစ်ဖက်လုံးထောင်၍ ဆုတောင်းပေးကြသည်။ ဘုရားကျောင်းထဲတွင် ရွှံ့ဖြင့်ပြုလုပ်ထားသော စေတီငယ်လေးများကို တွေ့ရသည်။ ထို စေတီငယ်ကလေးများပြုလုပ်သည့်အခါ အထဲတွင် နာရီ ၊ ဒင်္ဂါးပြားစသည့် ဌာပနာသဘောမျိုးထည့်သွင်းကြသည်။ စေတီတွင် ငါးပါးသီလစေတီ နှင့် ရှစ်ပါးသီလစေတီဟူ၍ နှစ်မျိုးတွေ့ရှိရသည်။ ကရာမာဘာသာ ကို သက်ဝင်ယုံကြည်ခြင်းအားဖြင့် “ မြို” တိုင်းရင်းသား အပေါင်းတို့သည် ယခုဘဝ တွင် ပင်ပန်း ဆင်းရဲစွာ နေကြရသော်လည်း နောင်ဘဝ တွင် ကောင်းမွန်ချမ်းသာ စွာ နေကြရမည်။ တစ်နေ့တွင် ပဒေသာပင်မြေက ပေါက်လာမည် ဟု ဆိုသည်။ လူသည် ဇမ္ဗူဒီပါဟူသော ကျွန်းတွင်နေထိုင်ပြီး သေလွန်ပါက ကောင်းကျိုးအလျောက် ပုပ္ပဝတီန ၊ အမရဂုဏ်ရည်၊ နဂါးဘုံ နှင့် ဝတိ ံဂတုတ်ဟူသော ကျွန်းကြီးလေး ကျွန်းတွင် တစ်လှည့်စီနေထိုင်ကြရလိမ့် ဟု ဆိုပါသည်။[1]