ရခိုင်မင်းဆက်

ရှေးရခိုင်ဘုရင့်နိုင်ငံတွင် အုပ်စိုးခဲ့သော ဘုရင်မင်းဆက်များကို အောက်ဖော်ပြပါဇယားတွင် ဖော်ပြထားသည်။ မြောက်ဦးခေတ် (၁၄၃၀–၁၇၈၄)၏ ရှေ့တွင်ရှိခဲ့သောခေတ်များသည် မှန်ကန်ကြောင်း သက်သေအထောက်အထားများ ယနေ့တိုင်မတွေ့ရှိသေးပေ။

ဓညဝတီခေတ်

တချို့သောရှေးဟောင်းပညာရှင်များက ဓညဝတီခေတ်သည် အမှန်တကယ်မတည်ရှိဟု ယူဆကြသည်။ တချို့သောရှေးဟောင်းပညာရှင်များကလည်း အမှန်တကယ်တည်ရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုကြသည်။ စောလွန်းသော မင်းဆက်များကိုမူ သက်သေမပြနိုင်သော်လည်း ယခုအခါ သူရိယ မင်းဆက်တည်ရှိခဲ့ကြောင်းကို စစ်တွေ လောကာနန္ဒါဘုရားရှိ စင်္ကြာမုနိဘုရားစမ္မခဏ်စာက သက်သေ ပြုနေသည်။

ပထမ ဓညဝတီမင်းဆက်(၂၆၆၆-၈၂၅ ဘီစီ)

ဘုရင် နန်းသက် တော်စပ်ပုံ မှတ်ချက်
မာရယု ၂၆၆၆–၂၆၀၄ ပထမဓညဝတီကို စတင်တည်ထောင်သူ
မာရ​ဇေတု ၂၆၀၄–၂၅၇၂ သားတော်
မာရအုံ ၂၅၇၂–၂၅၁၉ သားတော်
မာရရွယ် ၂၅၁၉–၂၄၇၁ သားတော်
မာရတင် ၂၄၇၁–၂၄၁၆ သားတော်
မာရဇိန် ၂၄၁၆–၂၃၈၃ သားတော်
မာရကင် ၂၃၈၃–၂၃၅၁ သားတော်
ငရှာပို ၂၃၅၁–၂၃၃၀ အာဏာကိုမတရားသဖြင့်ရယူထားသူ
ဒွာရစန္ဒ ၂၃၃၀–၂၂၉၀ မာရကင်၏ သားတော်
သိုလစန္ဒ ၂၂၉၀–၂၂၅၇ သားတော်
စန္ဒာသူရိယ စန္ဒ ၂၂၅၇–၂၂၂၀ သားတော်
ကာလစန္ဒ ၂၂၂၀–၂၁၈၀ သားတော်
တိစန္ဒ ၂၁၈၀–၂၁၄၉ သားတော်
မဓုသစန္ဒ ၂၁၄၉–၂၁၂၉ သားတော်
ဇေယျစန္ဒ ၂၁၂၉–၂၀၈၉ တူတော်
မုခ်ခစန္ဒ ၂၀၈၉–၂၀၆၃ သားတော်
ဂွန်နစန္ဒ ၂၀၆၃–၂၀၅၁ သားတော်
တော်ဝင်မင်းသားသုံးပါး ၂၀၅၁–၂၀၅၀ အာဏာကိုမတရားရယူထားသူများ။ ပထမတစ်ဦးက ၇ရက်၊ ဒုတိယတစ်ဦးက ၃လ၊ တတိယတစ်ဦးက ၈လ စသည်ဖြင့် ၃ဦး အစဉ်လိုက် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။
ပထမ ကံရာဇာ ၂၀၅၀–၂၀၀၉ ဂွန်နစန္ဒ၏ မြေးတော်
ဒုတိယ ကံရာဇာ ၂၀၀၉–၁၉၇၃ အစ်ကိုတော်
အသုရိန္ဒ သူရိယ ၁၉၇၃–၁၉၃၈ ဦးရီးတော်
သူရမေတ ၁၉၃၈–၁၈၈၀ သားတော်
သူရိယ ၁၈၈၀–၁၈၄၉ သားတော်
မင်းသီ ၁၈၄၉–၁၈၂၇ အစ်ကိုတော်
မင်းဘာ ၁၈၂၇–၁၈၀၅ သားတော်
စည်အောင် ၁၈၀၅–၁၇၇၇ သားတော်
တတိုင်းသင် ၁၇၇၇–၁၇၄၆ အစ်ကိုတော်
ကျော်ခေါင်ဝင်း ၁၇၄၆–၁၇၁၅ သားတော်
သူရိယနန္ဒမိတ် ၁၇၁၅–၁၆၉၄ သားတော်
အသုယင်ဒဘယ ၁၆၉၄–၁၆၆၃ သားတော်
လက်ယာ စည်သူကြီး ၁၆၆၃–၁၆၃၁ သားတော်
သီဟက ၁၆၃၁–၁၅၈၈ သားတော်
မင်းဘွင်သန်း ၁၅၈၈–၁၅၅၇ သားတော်
သရက်မွှေး ၁၅၅၇–၁၅၀၈ သားတော်
ဇေယျနန္ဒသူ ၁၅၀၈–၁၄၅၇ သားတော်
တက္ခသူ ၁၄၅၇–၁၄၁၁ သားတော်
လက္ခဏ ၁၄၁၁–၁၃၇၄ သားတော်
ဂွန်နရိတ် ၁၃၇၄–၁၃၂၆ သားတော်
သီဝရိတ် ၁၃၂၆–၁၂၈၅ သားတော်
မင်းလှမွှေး ၁၂၈၅–၁၂၅၄ သားတော်
မရင်ဒ ၁၂၅၄–၁၁၉၂ သားတော်
သိဓ္ဓတ်ကုမာရ ၁၁၉၂–၁၁၇၀ သားတော်
မင်းလှ ၁ ၁၁၇၀–၁၁၂၃ သားတော်
မင်းလှ ၂ ၁၁၂၃–၁၀၉၉ အစ်ကိုတော်
ငစရိတ် ၁၀၉၉–၁၀၉၁ သားတော်
မျက်နှာဝန် ၁၀၉၁–၁၀၃၀ သားတော်
လက်သွက်ကြီး ၁၀၃၀–၁၀၀၃ သားတော်
သီရိ ကမ္မ သန္ဒ ၁၀၀၃–၉၇၂ အစ်ကိုတော်
နန္ဒကိုတဘယ ၉၇၂–၉၄၅ သားတော်
မင်းနန်ဖြူ ၉၄၅–၉၂၅ သားတော်
မင်းမနု ၉၂၅–၈၉၇ သားတော်
မင်းခေါင် ၈၉၇–၈၇၈ သားတော်
လောက်ခေါင်ရာဇာ ၈၇၈–၈၃၈ သားတော်
မင်းငပျောလှစီ ၈၃၈–၈၃၂ သားတော်
တော်ဝင်မင်းသားသုံးပါး ၈၃၂–၈၂၅ အာဏာကိုမတရားရယူထားသူများ

ဒုတိယ ဓညဝတီမင်းဆက်(၈၂၅ဘီစီ–၁၄၆အေဒီ)

Monarch Reign Relationship Notes
Kan Raza III 825–788
Thila Raza 788–740 သားတော်
Wasa Thura 740–709 သားတော်
Nandawi Thura 709–669 သားတော်
Puna Thuriya 669–637 သားတော်
Thuranda 637–614 သားတော်
Sandima 614–577 သားတော်
Thiri Sanda 577–537 သားတော်
Thiha Ran 537–491 brother
Thiha Nu 491–471 သားတော်
Payaka 471–440 သားတော်
Nela Gun 440–399 သားတော်
Rohaha Gun 399–368 သားတော်
Thiri Gun 368–344 သားတော်
Thamaza 344–309 nephew
Kummara 309–289 သားတော်
Thet Htin Phyu 289–249 သားတော်
Tha Bin U 249–207 သားတော်
Teza Wun 207–171 brother
Munzayaba 171–137 သားတော်
Kummara Withuddi 137–50 uncle
Wathu Mun Dala 50–16 သားတော်
Thurinda 16 BCE–15 CE သားတော်
Ralamayu 15–37 brother
Nalamayu 37–68 သားတော်
Wada Gun 68–90 သားတော်
Withu Raza 90–111 သားတော်
Thiri Raza 111–146 သားတော်

တတိယ ဓညဝတီမင်းဆက် (အေဒီ၁၄၆-၇၈၈)

Monarch Reign Relationship Notes
စန္ဒာသူရိယ 146–198
သူရိယဓိပတိ 198–245 သားတော်
သူရိယ ပတိပါတ် 245–298 သားတော်
သူရိယရူပ 298–313 သားတော်
သူရိယ စန္ဒါလ 313–375 သားတော်
သူရိယစက္က 375–418 သားတော်
သူရိယ နာထ 418–459 သားတော်
သူရိယဝံသ 459–468 သားတော်
သူရိယ ဗန္ဒ 468–474 သားတော်
သူရိယကလျာဏ 474–492 သားတော်
သူရိယ မောက္ခ 492–513 သားတော်
သူရိယ တေဇ 513–544 သားတော်
သူရိယပုည 544–552 သားတော်
သူရိယ ကုလ 552–575 သားတော်
သူရိယ ပဘာ 575–600 သားတော်
သူရိယ စိတြ 600–618 သားတော်
သူရိယ ဇေဠ 618–640 သားတော်
သူရိယ ဝိမလ 640–648 သားတော်
သူရိယ ရေနူ 648–670 brother
သူရိယကံသ 670–686 သားတော်
သူရိယ သကျ 686–694 uncle
သူရိယသီရိ 694–714 သားတော်
သူရိယ ကေသီ 714–723 သားတော်
သူရိယ ကုမ္မာ 723–746 သားတော်
သူရိယ ကေတု 746–788 သားတော်

ဝေသာလီခေတ် (အေဒီ ၇၈၈-၁၀၁၈)

Monarch Reign Relationship Notes
မဟာတိုင်းစန္ဒရား 788–810
သူရိယတိုင်းစန္ဒရား 810–830 သားတော်
မောလတိုင်းစန္ဒရား 830–849 သားတော်
ပေါလတိုင်းစန္ဒရား 849–875 သားတော်
ကာလတိုင်းစန္ဒရား 875–884 သားတော်
ထူလတိုင်းစန္ဒရား 884–903 သားတော်
သီရိတိုင်းစန္ဒရား 903–935 သားတော်
သိင်္ဂတိုင်းစန္ဒရား 935–951 သားတော်
စူဠတိုင်းစန္ဒရား 951–957 သားတော်
အမြတူ 957–964 Chief of Mro people
ပဲဖြူ 964–994 nephew
ငမင်း ငတုံ 994–1018 son of Chula Taing Sanda

လေးမြို့ခေတ် (၁၀၁၈-၁၄၃၀)

ပြင်စာ (၁၀၁၈–၁၁၀၃)

Monarch Reign Relationship Notes
ခေတ္တသင် 1018–1028 grandnephew of Chula Taing Sanda
စန္ဒသင် 1028–1039 brother
မင်းရင်ဖြူ 1039–1049 သားတော်
နာဂ သူရိယ 1049–1052 သားတော်
သူရိယ ရာဇာ 1052–1054
ပုဏ္ဏက 1054–1058
မင်းကြီးဖြူ 1058–1060
စည်သဘင်အမတ် 1060–1061 usurper
မင်းနု 1061–1066 son of Min Phyugyi
မင်းလာထော် 1066–1072
မင်းကုလား 1072–1075
မင်းဘီလူး 1075–1078
သင်္ခရာ 1078–1092 usurper
မင်းဘုန်းသန် 1092–1100 သားတော်
မင်းပတိ 1100–1103 သားတော်

ပထမ ပရိန် (အေဒီ 1103–1123)

Monarch Reign Relationship Notes
လက်ယာမင်းနန် 1103–1109 မင်းဘီလူးမြေး Pagan nominee; 1118 ascension per Pagan dates
သီဟပါ 1109–1110 သားတော်
မင်းရာဇာကြီး 1110–1113 သားတော်
သကျဝင်ကြီး 1113–1115 သားတော်
သကျဝင်ငယ် 1115–1118 သားတော်
ကောလိယ 1118–1123 သားတော်

ဒုတိယ ပရိန် (1123–1250)

Monarch Reign Relationship Notes
ဒသရာဇာ 1123–1139 ကောလိယ၏သားတော်
အနန္တသီရိ 1139–1142 သားတော်
မင်းဖုန်းစား 1142–1149 ညီတော်
ပဉ္စကာလစက် 1149–1151 သားတော်
ဓနရူပေါမင်း 1151–1160 သားတော်
စလင်္ကာဗိုလ် 1160–1161 အမတ် usurper မျိုးခြား
မဉ္စူသင် 1161–1166 ဓနရူပေါမင်း၏သားတော်
ငရမံမင်း 1166–1168 သားတော်
ပုဂံမင်း 1168–1170 သားတော်
ငရက္ခိုင် 1170–1173 သားတော်
ငကြုံ 1173–1185 သားတော်
မင်းဆူ 1185–1293 သားတော်
မင်းခေါင်ကြီး 1193–1199 ညီတော်
မင်းခေါင်ငယ် 1199–1204 သားတော်
ကမ္ဘာလောင်ကြီး 1204–1210 သားတော်
ကမ္ဘာလောင်ငယ် 1210–1220 သားတော်
ဇေယျဘတ္တရာ 1220–1222 အမတ်
သကျဝင်ငယ် 1222–1232 သားတော်
သနပင်ဖြူ 1232–1235 သားတော်
နယ်သိမ်း 1235–1246 သားတော်
ငနှလုံး 1246–1250 သားတော်

လောင်းကြက်(1250–1406)

Monarch Reign Relationship Notes
အလောမာဖြူ 1250−1256 သားတော် ငနှလုံးမင်း၏သား
ရာဇာသူကြီး 1256−1258 ညီ ငနှလုံးမင်း၏သား
စောလူး 1258−1261 တူတော် အလောမာဖြူ၏သား
ဥစ္စနာကြီး 1261−1269 ညီတော် အလောမာဖြူ၏သား
စောမွန်ကြီး 1269−1273 ညီတော် အလောမာဖြူ၏သား
နန်းတျားကြီး 1273–1277 ညီတော် အလောမာဖြူ၏သား
မင်းဘီလူး 1277–1281 သားတော်
စည်သဘင် 1281–1283 အမတ် usurper မျိုးခြား
မင်းထီး 1283–1389 မင်းဘီလူး၏သား
ဥစ္စနာငယ် 1389–1391 သားတော်
သီဝရာဇ် 1391–1392 ညီတော် မင်းထီး၏သား
နန်းကျငယ်သိဉ္စည်း 1392−1394 ညီတော် မင်းထီး၏သား
ရာဇာသူ 1394–1396 သားတော်
သံတွဲစားစည်သဘင် 1396–1397 usurper မျိုးခြား
ပြင်စီစား 1397− အမတ် usurper မျိုးခြား
နန်းကျရာဇာသူ 1397–1401 ရာဇာသူ၏သား restored
သိင်္ဂီသူ 1401–1404 နန်းကျငယ်သိဉ္စည်၏သား
မင်းစောမွန် 1404–1406 တူတော် ရာဇာသူ၏သား

Interregnum (1406–1430)

Monarch Reign Relationship Notes
နော်ရထာ (ကလေးမြို့စား) 1406–1407 Ava's nominee
Hanthawaddy Pegu's nominee 1407–1412
Ava's nominee 1412–1413
Pegu's nominee 1413–1429? Pegu vassal until Razadarit's death (1421)

[1]

မြောက်ဦးခေတ် (၁၄၂၉-၁၇၈၅)

Monarch Reign Relationship Notes
မင်းစောမွန် 1429–1433 ရာဇသူ-၂၏ သားတော် Moved capital to မြောက်ဦး in 1430
မင်းခရီ 1433–1459 ညီတော်
ဘစောဖြူ 1459–1482 သားတော်
သုဒ္ဓေါလျာ 1482–1492 သားတော်
ဘစောညို 1492–1494 ဦးရီးတော် မင်းခရီ၏ သားတော်
မင်းရန်အောင် 1494 တူတော် သုဒ္ဓေါလျာ၏ သားတော်
စလင်္ကာသူ 1494–1502 ဦးရီးတော်
မင်းရာဇာ 1502–1513 သားတော်
ဂဇာပတိ 1513–1515 သားတော်
မင်းစောအို 1515 Granduncle, brother of စလင်္ကာသူ
သဇာတ 1515–1521 သုဒ္ဓေါလျာ၏ သားတော်
မင်းခေါင်ရာဇာ 1525–1531
မင်းဗာကြီး 1531–1554 မင်းရာဇာ၏ သားတော်
မင်းတိက္ခာ 1554–1556 သားတော်
မင်းစောလှ 1556–1564 သားတော်
စကြာ၀တေးမင်း(မင်းစကြာ) 1564–1572 Brother
မင်းဖလောင်း 1572–1593 မင်းဗာကြီး၏ သားတော်
မင်းရာဇာကြီး 1593–1612 သားတော်
မင်းခမောင်း 1612–1622 သားတော်
သီရိသုဓမ္မ 1622–1638 သားတော်
မင်းစနေ 1638 သားတော် reigned 28 days
ကုသလနရပတိ 1638–1645 Great-grandson of Thasata
သတိုဝ်မင်းတရား 1645–1652 တူတော်
စန္ဒာသုဓမ္မရာဇာ 1652–1684 သားတော်
ဥဂ္ဂါဗလရာဇာ 1684–1685 သားတော်
၀ရဓမ္မရာဇာ 1685–1692 ညီတော်
မဏိသုဓမ္မရာဇာ 1692–1694 ညီတော်
စန္ဒာသူရိယဓမ္မရာဇာ 1694–1696 ညီတော်
ငတုံအနော်ရထာ 1696 သားတော် reigned 15 days
မဂုမ္မီယ 1696–1697 Usurper
ကာလဗန္ဒလ 1697–1698 Usurper
ပထမ နာရာဓိပတိ 1698–1700 စန္ဒာသူရိယဓမ္မရာဇာ၏ သားတော်
စန္ဒာဝိမလရာဇာ 1700–1706 သတိုဝ်မင်းတရား၏ မြေးတော်
စန္ဒသုရိယရာဇာ ၂ 1706–1710 Grandson of Sanda Thudhamma
စန္ဒဝိဇလရာဇာ 1710–1731 Usurper
စန္ဒသူရိယရာဇာ ၃ 1731–1734 Son-in-law
ဒုတိယ နရာဓိပတိ 1734–1735 သားတော်
စန္ဒဝိဇလရာဇာ 1735–1737 Usurper
သူရတန်ရာဇာ 1737 Cousin reigned 8 months
မဒရာဇ်ရာဇာ 1737–1742 Brother
နရာအဘယရာဇာ 1742–1761 Uncle
သီရိသူရာဇာ 1761 Son reigned 3 months
စန္ဒ၀ရမရာဇာ 1761–1764 ညီတော်
အဘယမဟာရာဇာ 1764–1773 Brother-in-law
စန္ဒသုမနရာဇာ 1773–1777 Brother-in-law
စန္ဒဝိမလ ၂ 1777 Usurper Reigned 40 days
စန္ဒသတိဿရာဇာ 1777–1782 Lord of Ramree
မဟာသမ္မတ ၁၇၈၂–၁၇၈၅

ကိုးကား

  1. ရခိုင်ရာဇဝင်သစ်ကျမ်း (ပထမတွဲ)
  • Htin Aung, A History of Burma, Cambridge University Press, New York and London, 1967
  • Harvey, G.E., History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824, Frank Cass & Co. Ltd., London, 1925
  • Phayre, Lt. Gen. Sir Arthur P., History of Burma, London, 2nd Edition, 1967


This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.