ဇဝက်သာ
ဇဝက်သာကို ဓာတုသင်္ကေတ အဖြစ်ဖြင့် NH4 Cl ဟု ရေး၏။ ဇဝက်သာသည် အဖြူရောင် ခရစ္စတယ်ဒြပ်ပေါင်းဖြစ် သည်။ ယင်း၌ နိုက်ထရိုဂျင်၊ ဟိုက်ဒရိုဂျင်၊ ကလိုရင်းတို့ပါ ရှိသည်။ ဓာတုဗေဒအလိုအားဖြင့်၊ ဇဝက်သာကို အမ်မိုးနီးယမ်း ကလိုရိုက်ဟု ခေါ်သည်။ ဇဝက်သာသည် ရေထဲ၌ ကောင်းစွာ ပျော်ဝင်နိုင်သည်။ ရေတွင် စူးရှသောအနံ့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည့် ပြင်၊ ဆားကဲ့သို့လည်း ငန်စေနိုင်သည်။ ရိုးရိုးကျောက်မီးသွေးမှ ကုတ်မီးသွေးနှင့် ကျောက်မီးသွေးဓာတ်ငွေ့တို့ကို ထုတ်ယူသော အခါ၊ အမ်မိုးနီးယားရေသည် ဘေးထွက်ပစ္စည်းအဖြစ် ထွက်လာ သည်။ ထိုအမ်မိုးနီးယားရေကို ဟိုက်ဒရိုကလောရစ် အက်ဆစ် နှင့် ပေါင်းစပ်စေလျှင် အမ်မိုးနီးယမ်းကလိုရိုက်ဖြစ်သည်။ ထို ဒြဗ်ပေါင်းကို အငွေ့ပျံစေပြီးလျှင် စင်ကြယ်အောင်ပြုလုပ်ယူလျှင် ဇဝက်သာသန့်သန်ကိုရ၏။ တစ်ခါတစ်ရံဇဝက်သာကို မီးတောင် များမှထွက်လာသော ချော်ရည်များတွင် တွင်းထွက်ပစ္စည်းတစ်ခု အဖြစ်ဖြင့် တွေ့ရှိရလေသည်။
![]() | |
![]() | |
အမည် | |
---|---|
IUPAC name
Ammonium chloride | |
အခြားအမည်များ
Sal ammoniac, Salmiac, Nushadir salt, Sal armagnac, Salt armoniack | |
အမှတ်အသားများ | |
CAS Number |
12125-02-9 ![]() |
ChEBI | CHEBI:31206 ![]() |
ChemSpider | 23807 ![]() |
EC Number | 235-186-4 |
Jmol 3D model | Interactive image |
KEGG | D01139 ![]() |
RTECS number | BP4550000 |
UNII | 01Q9PC255D ![]() |
InChI
| |
SMILES
| |
ဂုဏ်သတ္တိများ | |
ဓာတုဗေဒ ဖော်မျူလာ |
ClH4N |
Molar mass | ၅၃.၄၉ g·mol−1 |
ရုပ်အဆင်း | White solid, hygroscopic |
အနံ့ | Odorless |
သိပ်သည်းမှု | 1.5274 g/cm3[1] |
အရည်ပျော်မှတ် | ၃၃၈ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် (၆၄၀ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်; ၆၁၁ ကယ်လ်ဗင်) decomposes, sublimes |
ရေဆူမှတ် | ၅၂၀ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် (၉၆၈ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်; ၇၉၃ ကယ်လ်ဗင်) |
Sublimes at 337.6 °C[2] ΔsublH | |
ရေထဲပျော်ဝင်မှု |
244 g/L (−15 °C) 294 g/L (0 °C) 383.0 g/L (25 °C) 454.4 g/L (40 °C) 740.8 g/L (100 °C)[4] |
30.9 (395 g/L)[5] | |
ပျော်ဝင်မှု | Soluble in liquid en:ammonia, en:hydrazine, en:alcohol, en:methanol, en:glycerol Slightly soluble in en:acetone Insoluble in en:diethyl ether, en:ethyl acetate[2] |
ပျော်ဝင်မှု in methanol | 3.2 g/100 g (17 °C) 3.35 g/100 g (19 °C) 3.54 g/100 g (25 °C)[2] |
ပျော်ဝင်မှု in ethanol | 6 g/L (19 °C)[1] |
ပျော်ဝင်မှု in glycerol | 97 g/kg[2] |
ပျော်ဝင်မှု in sulfur dioxide | 0.09 g/kg (0 °C) 0.031 g/kg (25 °C)[2] |
ပျော်ဝင်မှု in acetic acid | 0.67 g/kg (16.6 °C)[2] |
ရေငွေ့ ဖိအား | 133.3 Pa (160.4 °C)[6] 6.5 kPa (250 °C) 33.5 kPa (300 °C)[1] |
အက်စစ် ပါဝင်မှု (pKa) | 9.24 |
Magnetic susceptibility (χ) |
-36.7·10−6 cm3/mol |
Refractive index (nD) |
1.642 (20 °C)[2] |
သာမိုဓာတုဗေဒ | |
Specific heat capacity (C) |
84.1 J/mol·K[1] |
Std molar အင်ထရိုပီ (S |
94.56 J/mol·K[1] |
Std enthalpy of formation (ΔfH |
−314.43 kJ/mol[1] |
Gibbs free energy (ΔfG˚) |
−202.97 kJ/mol[1] |
ဆေးဝါးဗေဒ | |
ATC code |
B05XA04 (WHO) G04BA01 (WHO) |
အန္တရာယ် | |
Safety data sheet | ICSC 1051 |
GHS pictograms | ![]() |
GHS signal word | Warning |
GHS hazard statements |
H302, H319[6] |
GHS precautionary statements |
P305+351+338[6] |
EU classification (DSD) |
![]() ![]() |
R-phrases | တမ်းပလိတ်:R22, တမ်းပလိတ်:R36 |
S-phrases | (S2), တမ်းပလိတ်:S22 |
NFPA 704 |
0
0
0
|
Flash point | Non-flammable |
Lethal dose or concentration (LD, LC): | |
LD50 (median dose) |
1650 mg/kg (rats, oral) |
US health exposure limits (NIOSH): | |
PEL (Permissible) |
none[7] |
REL (Recommended) |
TWA 10 mg/m3 ST 20 mg/m3 (as fume)[7] |
IDLH (Immediate danger) |
N.D.[7] |
ဆက်စပ် ဒြပ်ပေါင်းများ | |
Other anions |
en:Ammonium fluoride en:Ammonium bromide en:Ammonium iodide |
Other cations |
en:Sodium chloride en:Potassium chloride en:Hydroxylammonium chloride |
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
![]() ![]() ![]() | |
Infobox references | |
ဇဝက်သာသည် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းများ၌ အထူးအရေး ကြီးသည့်ပြင် ဆေးဖက်၌လည်း အသုံးဝင်သည်။ ဓာတ်ခဲများပြု လုပ်ရာတွင်လည်း ဇဝက်သာကို အသုံးပြု၏။ ထိုအပြင် ဂဟေ ဆက်လုပ်ငန်း၊ ရွှေကို ချေးချွတ်သောလုပ်ငန်း၊ အထည်လုပ်ငန်း များတွင် အသုံးပြုကြသည်။ ဆေးဝါးတစ်ခုအဖြစ်ဖြင့် ဗရွန် ကိုက်တစ် ရင်ကျပ်နာ၊ အဆုတ်ရောင်နာ၊ အစာအိမ်ရောဂါများ ကို ကုသရာတွင် ဇဝက်သာကို အသုံးပြု ကြလေသည်။ မြန်မာ ဆေးဆရာများကလည်း ဆေးဖက်ပစ္စည်းတစ်ခု အဖြစ် ဇဝက်သာကို အသုံးပြုကြသည်။[8]
ကိုးကား
- Pradyot၊ Patnaik (2003)။ Handbook of Inorganic Chemicals။ The McGraw-Hill Companies, Inc.။ ISBN 0-07-049439-8။
- ammonium chloride
- Wiberg၊ Egon; Wiberg၊ Nils (2001)။ Inorganic Chemistry (illustrated ed.)။ Academic Press။ p. 614။ ISBN 978-0-12-352651-9။
- Seidell၊ Atherton; Linke၊ William F. (1919)။ Solubilities of Inorganic and Organic Compounds (2nd ed.)။ D. Van Nostrand Company။
Results here are multiplied by water's density at temperature of solution for unit conversion. - Solubility Products of Selected Compounds။ Salt Lake Metals။ 2014-06-11 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- Sigma-Aldrich Co., Ammonium chloride. Retrieved on 2014-06-11.
- NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0029။ National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH)။
- မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)