အရှင်နာဂသေန

ကဿပမြတ်စွာဘုရားလက်ထက်တွင် ဂင်္ဂါမြစ်အနီးရှိ ကျောင်းတိုက်တွင် ဖြစ်၏။ တစ်ခုသော နံနက်တွင် ရဟန်းတစ်ပါးသည် သာမဏေတစ်ဦးကို “ဤတံမြက်ချေးကို စွန့်ပစ်ချေလော့” ဟု ဆို၏။ ထိုသို့ ခေါ်ပါသော်လည်း သာမဏေသည် မကြားယောင် ပြုကာ သွားမြဲအတိုင်း သွား၏။ နှစ်ကြိမ် သုံးကြိမ်တိုင်အောင် ပြောပါသော်လည်း မကြားယောင် ပြုနေသဖြင့် ရဟန်းသည် အမျက်ထွက်လာ၏။ ထို့ကြောင့် သာမဏေအား တံမြက်စည်းရိုးဖြင့် ရိုက်ပုတ်၏။[1]

နောင်အခါတွင် သာမဏေသည် ဇမ္ဗူဒိပ်ကျွန်း၊ သာဂလမြို့တွင် မိလိန္ဒအမည်ဖြင့် မင်းဖြစ်၏။ မိလိန္ဒမင်းသည် လိမ္မာ၏၊ အသိဉာဏ်ရှိ၏၊ ကျမ်းဂန်တို့ကို သင်ယူ၏။ မိလိန္ဒမင်းသည် မြို့တွင်းရှိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဟု ဝန်ခံသော သာမဏ၊ ဂိုဏ်းဆရာ၊ ဗြာဟ္မဏတို့ကို ခေါ်ယူကာ မေးခွန်းပုစ္ဆာတို့ကို မေးမြန်း၏။ ထိုသို့မေးမြန်းသည့် အမေးပုစ္ဆာများကို ဖြေကြားနိုင်ခြင်း မရှိပေ။ ထို့ကြောင့် သာမဏ၊ ဗြာဟ္မဏတို့သည် မင်းကြီးမေးသည်ကို မတတ်နိုင်သဖြင့် ဖဲသွားကြ၏။ အရပ်တပါးသို့ မသွားသောသူတို့သည် တိတ်ဆိတ်စွာ နေကြရကုန်၏။ ရဟန်းတို့သည် များသောအားဖြင့် ဟိမဝန္တာသို့ ကြွကုန်ကြ၏။[1]

ထိုအခါ ဟိမဝန္တာတောင်၊ ရက္ခိတမည်သော ကုန်းပြင်တွင် သီတင်းသုံးနေသော ရဟန္တာတို့သည် ရှိ၏။ ထိုရဟန္တာတို့ထဲတွင် အသျှင်အဿဂုတ္တမထေရ်သည် ဒိဗ္ဗသောတအဘိညာဏ်ဖြင့် မိလိန္ဒမင်း၏ ညည်းတွားသံကို ကြားရ၏။ ထို့နောက် ယုဂန္ဓိုရ်တောင်ထိပ်တွင် ရဟန်းတို့ကို စုဝေးကာ “မင်းကြီး၏ ယုံမှားသံသယကို ပယ်ဖျောက်ပေးနိုင်သော ရဟန်းရှိပါသလား” ဟု မေးမြန်း၏။ သုံးကြိမ်တိုင် မေးမြန်းသော်လည်း ရဟန်းတို့သည် ဆိတ်ဆိတ်နေကုန်၏။ ထိုအခါ အသျှင်အဿဂုတ္တသည် “တာဝတိံသာနတ်ဘုံရှိ မဟာသေနနတ်သားသည် မင်းကြီး၏ ယုံမှားသံသယကို ပယ်ဖျောက်ရန် စွမ်းဆာင်နိုင်၏” ဟု ပြောကြား၏။ ထို့နောက် ရဟန္တာတို့သည် ယုဂန္ဓိုရ်တောင်ထိပ်မှ တာဝတိံသာနတ်ပြည်သို့ ရောက်၏။ ထို့နောက် နတ်သားအား မင်းကြီး၏ ယုံမှားသံသယကို ပယ်ဖျောက်နိုင်ရန် လူ့ပြည်သို့ လာရောက်ပါလော့” ဟု ဆို၏။ ထိုအခါ နတ်သားသည် ငြင်းပယ်၏။ ရဟန်းတို့သည် သုံးကြိမ်တိုင်တိုင် ပြောဆိုသည့်တိုင်အောင် ငြင်းပယ်နေ၏။ ထိုအခါ အသျှင်အဿဂုတ္တသည် နတ်သားအား ဖျောင်းဖျပြောဆိုရာ နတ်သားလည်း လူ့ပြည်၌ ဖြစ်ပါတော့အံ့ဟု ဝန်ခံ၏။[1]

အရှင်နာဂသေနသည် အသက်နှစ်ဆယ်ပြည့်သော် ရဟန်းပြု၏။ တစ်နေ့သောအခါ ဥပဇ္ဈာယ်ဆရာဖြစ်သော အရှင်ရောဟဏနှင့်အတူ ဆွမ်းခံထွက်၏။ ထိုအချိန်တွင် အရှင်နာဂသေန သည် “ငါ၏ ဆရာသည် ငါ့အား အဘိဓမ္မာမှ ကြွင်းသောတရားတို့ကို ရှေးဦးစွာ သင်ပေး၏၊ ငါ၏ ဆရာသည် အချဉ်းနှီးပေတကား” ဟု တွေး၏။ ထိုအခါ အရှင်ရောဟဏသည် အရှင်နာဂသေန၏ စိတ်အကြံကို သိတော်မူသဖြင့် ထိုသို့ကြံစည်ခြင်းသည် မသင့်တော်ကြောင်း ပြော၏။ ထိုအခါ အရှင်နာဂသေနသည် “သည်းခံတော်မူရန်” လျှောက်၏။ ထိုအခါ အရှင်ရောဟဏသည် သာဂလမြို့တွင် အမေးပုစ္ဆာတို့ကို မေး၍ ရဟန်းသံဃာကို ညှဉ်းဆဲနေသော မိလိန္ဒမင်းအား ဆုံးမပါက သည်းခံမည်ဟု မိန့်တောမူ၏။ ထို့နောက် အရှင်ရောဟဏသည် အရှင်နာဂသေနအား ဝါတွင်းကာလတွင် အရှင်အဿဂုတ္တထံသို့ သွားရောက်နေထိုင်ရန် မိန့်တော်မူ၏။

ထို့နောက် အရှင်နာဂသေနသည် အရှင်အဿဂုတ္တထံသို့ ရောက်သွား၏။ တစ်နေ့သော် ဒါကာမတစ်ဦးသည် အရှင်နာဂသေနနှင့် အရှင်အဿဂုတ္တအား ဆွမ်းလုပ်ကျွေး၏။ ဆွမ်းစားပြီးသော် အရှင်အဿဂုတ္တသည် အရှင်နာဂသေနအား ဆွမ်းအနုမောဒနာတရား ဟောကြားရန် မိန့်တော်မူကာ ကြွသွား၏။ အရှင်နာဂသေနသည် ဒါကာမအား တရားဟောကြားတော်မူရာ ထိုနေရာတွင်ပင် ဒါယိကာမသည် သောတာပန် ဖြစ်၏။ အရှင်နာဂသေနသည်လည်း မိမိဟောကြားသော တရားကို ပြန်လည်ဆင်ခြင်သုံးသပ်သော် သောတာပန်ဖြစ်တော်မူ၏။[1]

ထို့နောက်တွင် အရှင်အဿဂုတ္တသည် အရှင်နာဂသေနအား ယူဇနာတစ်ရာဝေးသော ပါဋလိပုတ်ပြည်၊ အသောကာရုံကျောင်းတွင် အရှင်ဓမ္မရက္ခိတ ရှိ၏။ သူ့ထံတွင် မြတ်စွာဘုရား၏ စကားတော်များကို သင်ကြားပါဟု လွှတ်လိုက်၏။

အရှင်ဓမ္မရက္ခိတထံသို့ ရောက်သော် ပိဋကတ်သုံးပုံကို သင်ယူတတ်မြောက်၏။ အရှင်ဓမ္မရက္ခိတသည် အရှင်နာဂသေနအား “နွားကျောင်းသားသည် နွားတို့ကို ထိန်းကျောင်းရ၍ အခြားသော သူတို့သည် နွားနို့မှဖြစ်သော အရသာကို သုံးဆောင်ကြရကုန်သကဲ့သို့ နာဂသေန သင်သည် ပိဋကတ်သုံးပုံဟူသော ဘုရားစကားတော်ကို ဆောင်သော်လည်း မဂ်ဖိုအစု ရရှိသူ မဖြစ်ခဲ့” ဟု မိန့်၏။ ထိနောက် ထိုညဉ့်တွင်ပင် အရှင်နာဂသေနသည် ရဟန္တာဖြစ်တော်မူ၏။[1]

ထို့နောက် ရာပေါင်းများစွာသော ရဟန်းတို့သည် ရက္ခိတကုန်းပြင်တွင် စုဝေးနေ၏။ ထိုရဟန်းတို့သည် အရှင်နာဂသေနအား “မိလိန္ဒမင်းသည် အမေးပြဿနာတို့ဖြင့် ရဟန်းသံဃာအား ညှဉ်းဆဲနေပါသည်၊ သင်သွားချေလော့” ဟု တောင်းဆို၏။ ထိုအခါ အရှင်နာဂသေနလည်း ဝန်ခံကာ သာဂလမြို့သို့ ကြွတော်မူ၏။[1]

ဤသို့ဖြင့် မင်းကြီးသည် ဝါဒအမေးပုစ္ဆာတို့ဖြင့် ရဟန်းသံဃာတို့ကို မေးမြန်း၏။ ရဟန်းတို့လည်း မဖြေနိုင် ရှိနေကြ၏။ ထို့နောက် မင်းကြီးသည် အမတ်တို့အား “မိမိ၏ အမေးကို ဖြေနိုင်မည့်သူ ရှိပါသေးသလော” မေး၏။ အမတ်တို့လည်း အရှင်နာဂသေန ရှိပါ၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် ဒေဝမန္တိယအမတ်ကို ခေါ်ရန် စေခိုင်းလိုက်၏။

ဤသို့ဖြင့် အရှင်နာဂသေနနှင့် မိလိန္ဒမင်းကြီးတို့သည် တွေ့ဆုံကြလေ၏။ ထို့နောက် မင်းကြီးသည် မေးခွန်းတို့ကို မေးမြန်း၏။ မထေရ်လည်း ဖြေကြား၏။ နောက်ဆုံးတွင် မိလိန္ဒမင်းသည် စည်းစိမ်ကို စွန့်ကာ ရဟန်းပြု၍ တရားအားထုတ်လေရာ အာသဝေါကုန်ခမ်း ရဟန္တာ ဖြစ်တော်မူ၏။[1]