စက္ကူ

စက္ကူကို တရုတ် ဟန်မင်းဆက်သမိုင်းတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် ဂါဒီဂီလက်စ် ချိုက်လွိန် (Cài Lŭn)က တီထွင်ခဲ့သည်။ ချိုက်လွိန်ကို အေဒီ(၅၀)က တရုတ်ပြည်အရှေ့ပိုင်း၊ ဂွိုင်ယန်စီရင်စု၌ မွေးဖွားသည်။ သူသည် သစ်ခေါက် ပိုက်ဆံလျှော်ပင်၊ ပိုးချည်မျှင်တို့မှ စက္ကူထုတ်လုပ်ရန် ကြိုးစားသည့်အပြင် ငါးဖမ်းပိုက်များမှပင် စက္ကူထုတ်လုပ်ရန် ကြိုးစားအားထုတ် ခဲ့သည်။ ချိုက်လွိန်အနေနှင့် စက္ကူတီထွင်ရန် ကြိုးစားရခြင်း အကြောင်းမှာ တရုတ်ဘုရင် ဟီဒီက ၎င်းအား စက္ကူထုတ်လုပ်ရေး တာဝန်ခံအဖြစ် တာဝန်ပေးခဲ့သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ [1]

စက္ကူကို တီထွင်သူအဖြစ် ချိုက်လွိန်ကို မှတ်တမ်း တင်ထားခဲ့ကြ၍ ယင်း၏အမည်မှာ တရုတ်ပြည်တွင် အလွန်အင်မတန်ပင် ကျော်ကြားလှသည်။ ချိုက်လွိန်သည် တရုတ်တို့၏မှတ်တမ်းများအရ သင်းကွပ်ထားသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။

အင်ပါယာရှင်ကြီးမှာ ချိုက်လွိန်၏ တီထွင်မှုကို သဘောကျနှစ်ခြိုက်ခဲ့၍ ၎င်းအား ရာထူးတိုးမြှင့် ပေးခဲ့ပြီး ဘုရင့်ဘွဲ့တံဆိပ်အား ပေးအပ်ခဲ့ရာ ချိုက်လွိန်မှာ ချမ်းသာကြွယ်ဝလာခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် သူသည် နောက်ပိုင်း နန်းတွင်းလုပ်ကြံမှု တစ်ခု၌မလွှဲမရှောင် သာပါဝင်ခဲ့သောကြောင့် ကျဆုံးမှုသို့ ဦးတည်ခဲ့ရပြီး သိက္ခာ ကျဆင်းသွားရာ ရေချိုးသန့်စင်၊ အဝတ်အစားသစ်များဝတ်ဆင်ပြီးနောက် မိမိကိုယ်မိမိ အဆိပ်သောက် သတ်သေခဲ့သည်ဟု တရုတ်တို့က မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။

ဒုတိယရာစုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်၌ စက္ကူအသုံး တွင်ကျယ်လာခဲ့ပြီး ရာစုနှစ်အနည်းငယ်အတွင်းတွင် တရုတ်တို့မှ အာရှတိုက်၏ အခြားဒေသများသို့ စက္ကူကို တင်ပို့ခဲ့သည်။ ကာလအတန်ကြာသည်အထိ တရုတ်တို့က စက္ကူလုပ်နည်းကို လျှို့ဝှက်ခဲ့သော်လည်း ၇၅၁ ခုနှစ်တွင် တရုတ်စက္ကူ အလုပ်သမားအချို့အား အာရပ်တို့မှဖမ်းဆီးမိသွားရာမှ များမကြာမီပင် ဘဂ္ဂဒက်မြို့နှင့် ဆမာရ်ကန်မြို့တွင် စက္ကူကို ထုတ်လုပ်လာနိုင်ခဲ့ကြသည်။

စက္ကူလုပ်နည်းအတတ်မှာ အာရပ်ကမ္ဘာသို့ တဖြည်းဖြည်းပျံ့နှံ့သွားခဲ့ရာ ဆယ့်နှစ်ရာစုနှစ်တွင် ဥရောပသားတို့က ထိုအတတ်အား အာရပ်တို့ထံမှ သင်ယူတတ်မြောက်ခဲ့ကြပါသည်။ ၎င်းနောက် စက္ကူအသုံးမှာ တဖြည်းဖြည်း တွင်ကျယ်လာခဲ့ရာ ဂူတင်ဘတ်က ပုံနှိပ်စက်ကိုတီထွင်ပြီးနောက်ပိုင်း အနောက်တိုင်းတွင်သားရေချပ်၏ နေရာ၌ အဓိကစာရေးကိရိယာအဖြစ် စက္ကူကနေရာယူပြီး အစားထိုး အသုံးချခဲ့ကြသည်။

တရုတ်ပြည်တွင် ချိုက်လွိန်မတိုင်မီ ရှေးကာလက စာအုပ်ကို ဝါးနှင့် လုပ်ကြရသောကြောင့် ယင်းသို့သောစာအုပ်များမှာ လေးလံပြီး ကို့ယို့ကားယား နိုင်လွန်းလှ၏။ အချို့သော စာအုပ်မျိုးများကိုမူ ပိုးထည်တွင် ရေးသားစီရင်ခဲ့ကြ၍ ၎င်းပိုးထည်စာအုပ်မျိုးမှာ တန်ဖိုး ကြီးလေသည်။ အနောက်တိုင်းတွင်မူ စက္ကူမထွက်မီ ယခင်ကာလက သားရေချပ်များတွင် ရေးမှတ် ခဲ့ကြသည်။ ဤသားရေ ချပ်များကို သိုးရေ၊ ဆိတ်ရေနှင့် ပြုလုပ်ခဲ့ကြ၍ ဂရိ၊ရောမနှင့်အီဂျစ်တွင်မူ ပါပါရပ်စ် ခေါ် ကျူချပ်ကို အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ သို့သော် သားရေချပ်နှင့် ကျူချပ်နှစ်မျိုးလုံးမှာ ရှားပါးရုံသာမကပဲ ထုတ်လုပ်မှုစရိတ်လည်း ကြီးမြင့်သည်။

စာအုပ်များနှင့် အခြား စာရေးကိရိယာများမှာ ယခုအခါတွင်ဈေးနှုန်းချိုသာစွာဖြင့် ထုတ်လုပ်လာနိုင်လေပြီ။ စက္ကူတီထွင်နိုင်ခဲ့ စဉ်ကထက် အရေအတွက်များစွာ ထုတ်လုပ်လာနိုင်သည်။ စက္ကူနှင့်ပုံနှိပ်စက်တို့မှာတစ်ခုနှင့်တစ်ခုအရေးပါပုံခြင်းမှာ ယခုအခါတွင် မတိမ်းမယိမ်း ဖြစ်နေပြီဟု ဆိုရမည်။ အမှန်တကယ် အသေအချာ စဉ်းစားကြည့်လျှင် ပုံနှိပ်စက်မှာ ဤမျှ ပဓာနမကျပါပေ။ ဈေးနှုန်းချိုသာပြီး အလျှံပယ်ရနိုင်သည့် ပုံနှိပ်ပစ္စည်း မရှိခဲ့လျှင် ပုံနှိတ်စက်၏အရေးပါမှုမှာ မထင်ပေါ်နိုင်ပေ။

ချိုက်လွိန် စက္ကူ မတီထွင်ရသေးခင်က တရုတ်ပြည်၌ စာရေးကိရိယာ မရှိခဲ့ပေ။ ရှိခဲ့သည့် ဝါးစာအုပ် အစရှိသည့် ကိရိယာများမှာလည်း အနောက်တိုင်းတွင် သုံးစွဲနေပြီ ဖြစ်သည့် ပါပါးရပ်စ် စာအုပ်မျိုးလောက် အရာမရောက်ပေ။ တရုတ်တို့၏ ယဉ်ကျေးမှု တိုးတတ်ရေးမှာ စာရေးကိရိယာ ချို့တဲ့မှုကြောင့် ကြီးစွာ အဟန့်အတားဖြစ်ခဲ့၍ နှောင့်နှေးခဲ့ရသည်။ တရုတ်ပညာရှိတစ်ဦးမှာ စာအုပ်များကို လှည်းနှင့် တိုက်ယူခဲ့ရသည်။ ဤသို့သော အခြေအနေမျိုးတွင် အစိုးရ အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရား လည်ပတ်မှုမှာ မည်မျှပင် ခက်ခဲမည်ကို ချင့်ချိန်နိုင်ပေသည်။

ချိုက်လွိန်၏ စက္ကူတီထွင်မှုက ဤသို့သော အခြေအနေကို လုံးလုံးလျားလျား ပြောင်းလဲသွားစေသည်။ သင့်တော်သော စာရေးကိရိယာ ရှိလာသည်နှင့် တရုတ်လူမျိုး၏ ယဉ်ကျေးမှုမှာ အံ့မခန်း တိုးတက်လာခဲ့သည်။
[2]

လူတို့သည် ရှေးနှစ်ပေါင်း ၂ဝဝဝ ခန့်ကပင် စက္ကူလုပ်နည်းကို သိရှိခဲ့ကြသော်လည်း စက္ကူစက်များ ပေါ်ပေါက်သည့်အခါ မှာမှ စက္ကူကို အသုံးများလာကြလေသည်။ ယခုအခါ စက္ကူသည် အထူးအရေးပါသော လူသုံးပစ္စည်းတရပ်ဖြစ်၍ မြန်မာနိုင်ငံ၌ စက္ကူစက်များ တည်ထောင်ရန်ကိုပင် စီစဉ်လျက်ရှိပေပြီ။

စက္ကူကို နကျယ်ကောင်တို့သည် သူတို့၏သဘာဝ အလျောက် ပြုလုပ်နိုင်ကြသည်။ သူတို့သည် သစ်ပင်ခြောက်၊ သစ်ကိုင်းခြောက်များမှ ကိုက်ဖဲ့၍ရသော သစ်စကလေးများကို သစ်ပျော့ဖတ်ဖြစ်အောင် ဝါးပြီးနောက် ထိုပျော့ဖတ်ဖြင့် အိမ်ပြု လုပ်ကြသည်။ နကျယ်အိမ်ကို ဖျက်ကြည့်သောအခါ လှပစွာ အခန်းဖွဲ့ထားသော သူတို့၏ စက္ကူကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။

လူတို့မှာမူကား ရှေးနှစ်ပေါင်း ၂ဝဝ လောက်ကမှ စက္ကူ လုပ်နည်းကို သိလာကြသည်။ စက္ကူလုပ်နည်းကို ဦးစွာပထမ သိသော လူမျိုးမှာ တရုတ်လူမျိုးဖြစ်၍ နကျယ်အိမ် ပြုလုပ်ပုံကို ရှေးတရုတ်ပညာရှိကြီး တစ်ဦးက အသေအချာကြည့်ရှု လေ့လာ ရာမှ လုပ်နည်းကို စတင် သိရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုလေသည်။ စက္ကူ လုပ်နည်းကို မသိမီက လူတို့သည် အခြားပစ္စည်းများဖြင့် ရေး မှတ်ခဲ့ကြရလေသည်။ ကျောက်ပြား၊ ရွှံ့ပြား၊ သစ်သားပြားများ ပေါ်တွင် စာလုံးများကို ထွင်း၍ ရေးခဲ့ကြရသည်။ ထိုနောက် တွင် အီဂျစ်နိုင်ငံ၌ ကျူပင်တစ်မျိုးမှ ကျူချပ်များကို စာရေးရန် ပြုလုပ်လာနိုင်သည်။ ထိုကျူပင်မျိုးကို ပပိုင်းရပ်ဟု ခေါ်သဖြင့် ထိုအမည်ကို အစွဲပြု၍ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် စက္ကူကို 'ပေပါ' ဟု ခေါ်လေသည်။

ကျူချပ် ပြုလုပ်ပုံမှာ ကျူပင်၏ ပင်စည်များမှ အစကလေးများကို ခွာယူ၍ တစ်ခု ပေါ်တွင် တစ်ခုထပ်ပြီးလျှင် ရေစိမ်ပေးရသည်။ ထိုနောက် အပြားဖြစ်အောင် ဖိပေး၍ နေပူလှန်းပေးရသည်။ ခြောက်သွေ့ ပြီးသောအပြားကို အရောင်တင်ပေးသောအခါ စာရေးနိုင်သော ကျူချပ် ဖြစ်လာသည်။ ထိုကျူချပ်ကို ကောင်းစွာ မခေါက်နိုင်၊ သို့သော် လိပ်၍ထားနိုင်သည်။ ရှေးဂရိ လူမျိုးနှင့် ရောမလူမျိုး တို့သည် ထိုကျူချပ်များဖြင့် စာရေးကြသည်။ ၃ ရာစုနှင့် ၇ ရာစုနှစ်များအကြားတွင် သိုးသားရေ၊ နွား ကလေး သားရေတို့မှ ပြုလုပ်သော သားရေချပ်များ ပေါ်ပေါက် လာပြန်သည်။ ထိုသားရေချပ်များမှာ ခိုင်ခံ့ ချောမွှတ်သဖြင့် စာရေးသားရန် အတော်အတန် ကောင်းသည်ဟု ဆိုနိုင်ပေသည်။ ဥရောပတိုက်တွင် ထိုသားရေစက္ကူများဖြင့်ပင် စာများကို ရှေးက ရေးသားခဲ့ကြရပေသည်။ ထိုအချိန်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၌ စက္ကူ များကို ပြုလုပ်သုံးစွဲနေပြီ ဖြစ်သော်လည်း ပြုလုပ်နည်းကို လျှို့ဝှက်ထားသည့်အတွက် အခြားမည်သည့်နိုင်ငံကမျှ စက္ကူကို မပြုလုပ်နိုင်ကြချေ။ သို့ရာတွင် စစ်တိုက်ရာမှ ဖမ်းမိသော တရုတ် သုံ့ပန်းများထံမှ စက္ကူလုပ်နည်းကို အာရပ်လူမျိုးတို့ သည် ခရစ် ၈ဝဝ ပြည့်နှစ်မတိုင်မီက ရရှိသွားလေသည်။ ၁၂ ရာစုနှစ်တွင် ထိုနည်းကို အာရပ်လူမျိုးတို့သည် အာဖရိကတိုက် မြောက်ပိုင်းမှဖြတ်ကာ စပိန်ပြည်သို့ ယူဆောင်လာသည်။ စပိန်မှ တစ်ဆင့် ဥရောပတစ်တိုက်လုံးသို့ စက္ကူလုပ်နည်း ပျံ့နှံ့သွားရာ ၁၄ဝဝ ပြည့်နှစ်လောက်တွင် စက္ကူကို အသုံးများလာကြလေ သည်။ ဤသို့ဖြင့် ပုံနှိပ်စက်များ ပေါ်ပေါက်လာချိန်သို့ ရောက် သောအခါ စက္ကူကို လိုသလောက် ရနိုင်နေလေပြီ။ သို့ရာတွင် အစပထမ၌ စက္ကူကို လက်ဖြင့်သာ ပြုလုပ်ခဲ့ကြ၏။ လွန်ခဲ့ သည့်နှစ်ပေါင်း တစ်ရာကျော်လောက်မှစ၍ စက္ကူကို စက်ဖြင့် အများအစား ပြုလုပ်နိုင်လာကြသည်။

စက္ကူကို အမျှင်ရှိသော သို့မဟုတ် ဆဲလျူလို့ ပါရှိသော အပင်အမျိုးမျိုးမှ ပြုလုပ်ယူနိုင်သည်။ အာရပ်တို့သည် လင်နင် ထည်၊ ဘီသွာလျှော်နှင့် အဝတ်စုတ်များအပြင် ကောက်ရိုး၊ ဝါး၊ မြက်စသော အမျှင်ရှိသည့်အပင်တစ်မျိုးမျိုးကို အသုံးပြုခဲ့ကြ၏။ ယခုခေတ်တွင်မူ စက္ကူလုပ်ငန်းအတွက် သစ်ကို အဓိက အမြောက်အမြား သုံးကြလေသည်။

ယခုအခါ စက္ကူလုပ်ငန်းကို စက်များဖြင့် အကြီးအကျယ် ပြုလုပ်ကြ၍ စက္ကူအမျိုးပေါင်း အမြောက်အမြားကိုလည်း ပြုလုပ်နိုင်လေပြီ။ သို့သော် အကောင်းဆုံးစက္ကူကိုမူ လက်ဖြင့် ပင် ယနေ့တိုင်အောင် ပြုလုပ်နေဆဲဖြစ်သည်။ စက်ဖြင့် စက္ကူ လုပ်နည်းကို မဖော်ပြမီ လက်ဖြင့်လုပ်နည်းကို ပထမ ဖော်ပြ လိုသည်။

1. မြန်မာ့အလင်း သတင်းစာ (၅.၇.၂၀၀၉)
2. မောင်မင်းနိုင်(ဝါးခယ်မ)၏ကမ္ဘာ့ဩဇာအကြီးမားဆုံးပုဂ္ဂိုလ်တစ်ရာစာအုပ်
3. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ(၃)