တိုက်

ကမ္ဘာ့မြေမျက်နှာသွင်ပြင်အနေအထားအရ သာမက လူသားမျိုးနွယ် တို့၏စရိုက်ကိုပါလိုက်၍ အပိုင်းပိုင်းခွဲကာ သတ်မှတ်ထားသည့် အကြီးဆုံးသော နယ်နမိတ်များကို တိုက် ဟုခေါ်ကြသည်။ ပထဝီဝင်ဘာသာရပ်အရ အဓိကသတ်မှတ်ချက်မှာ ကြီးမားကျယ်ပြန့်သည့် ကုန်းမြေရှိရမည်ဖြစ်ပြီး တစ်ခုနှင့်တစ်ခုမှာ ရေပြင် (ပင်လယ်သမုဒ္ဒရာ) များဖြင့် ပိုင်းခြားထားရမည်ဟု ဖြစ်သည်။ ထိုသို့အားဖြင့် ကမ္ဘာကြီးတွင် တိုက်ကြီး ခုနှစ်တိုက် အဖြစ် ခွဲခြားရှုမြင်လေ့လာနိုင်သည်။ ၎င်းတို့မှာ (အရွယ်အစားကြီးရာမှ ငယ်ရာသို့) အာရှတိုက်၊ အာဖရိကတိုက်၊ မြောက်အမေရိကတိုက်၊ တောင်အမေရိကတိုက်၊ အန္တာတိကတိုက်၊ ဥရောပတိုက်နှင့် ဩစတြေးလျတိုက် တို့ ဖြစ်ကြသည်။[1] "လူအများစုအနေဖြင့် အာရှ၊ အာဖရိက၊ မြောက်အမေရိက၊ တောင်အမေရိက၊ အန္တာတိက၊ ဥရောပနှင့် ဩစတြေးလျ ဟူ၍ တိုက်ကြီး ၇ တိုက်အဖြစ် မှတ်ယူကြသော်လည်း တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဥရာပနှင့် အာရှတိုက်ကို ပေါင်း၍ တိုက်တစ်ခုတည်းအနေဖြင့် ယူရေးရှား ဟု ခေါ်ကြသည်။"

တိုက်ကြီးများပြ မြေပုံ

တိုက် အရေအတွက်

တိုက် အရေအတွက်နှင့် ပတ်သက်၍ ကမ္ဘာ့နေရာဒေသ အသီးသီးတွင် အမျိုးမျိုးသတ်မှတ်ကြသည်။

Models
တိုက်များကို အရောင်ခွဲခြား ပြသထားသည်။
တိုက်ကြီး ၄ တိုက်[2]
          အာဖရို-ယူရေးရှား
       အမေရိက
    အန္တာတိက
    ဩစတြေးလျ
တိုက်ကြီး ၅ တိုက်
[3][4][5]
    အာဖရိက
       ယူရေးရှား
       အမေရိက
    အန္တာတိက
    ဩစတြေးလျ
တိုက်ကြီး ၆ တိုက်[6]
    အာဖရိက
    ဥရောပ
    အာရှ
       အမေရိက
    အန္တာတိက
    ဩစတြေးလျ
တိုက်ကြီး ၆ တိုက်
[3][7]
    အာဖရိက
       ယူရေးရှား
    မြောက်အမေရိက
    တောင်အမေရိက
    အန္တာတိက
    ဩစတြေးလျ
တိုက်ကြီး ၇ တိုက်
[1][7][8][9][10][11]
    အာဖရိက
    ဥရောပ
    အာရှ
    မြောက်အမေရိက
    တောင်အမေရိက
    အန္တာတိက
    ဩစတြေးလျ

ဧရိယာ အကျယ်အဝန်းနှင့် လူဦးရေ
ဧရိယာ (တစ် စတုရန်းကီလိုမီတာလျှင် ၁၀ သန်း အားဖြင့်) နှင့် လူဦးရေ (တစ်ဘီလီယံဦးရေ အားဖြင့်) နှိုင်းယှဉ်ပြသထားပုံ

အောက်ဖော်ပြပါဇယားသည် တိုက်ကြီးတစ်ခုခြင်းစီ၏ ဧရိယာနှင့် လူဦးရေများကို နှိုင်းယှဉ်ပြသထားခြင်းဖြစ်သည်။ (ဧရိယာ များရာမှ နည်းရာသို့ စဉ်ထားသည်။)[12]

တိုက် ဧရိယာ (km²) ဧရိယာ (mi²) စုစုပေါင်း
ကုန်းမြေ
ရာခိုင်နှုန်း		 လူဦးရေ စုစုပေါင်း
လူဦးရေ
ရာခိုင်နှုန်း		 လူဦးရေ
သိပ်သည်းဆ
(/km²)		 လူဦးရေ
သိပ်သည်းဆ
(/mi²)		 လူဦးရေ
အထူထပ်ဆုံးမြို့
အာရှတိုက် ၄၃,၈၂၀,၀၀၀၁၆,၉၂၀,၀၀၀၂၉.၅%၄,၁၆၄,၂၅၂,၀၀၀၆၀%၉၅.၀၂၄၆ရှန်ဟိုင်းမြို့၊ တရုတ်နိုင်ငံ
အာဖရိကတိုက် ၃၀,၃၇၀,၀၀၀၁၁,၇၃၀,၀၀၀၂၀.၄%၁,၀၂၂,၂၃၄,၀၀၀၁၅%၃၃.၇၈၇လာဂို့စ်မြို့၊ နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ
မြောက်အမေရိကတိုက် ၂၄,၄၉၀,၀၀၀၉,၄၆၀,၀၀၀၁၆.၅%၅၄၂,၀၅၆,၀၀၀၈%၂၂.၁၅၇မက္ကဆီကိုစီးတီး၊ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ
တောင်အမေရိကတိုက် ၁၇,၈၄၀,၀၀၀၆,၈၉၀,၀၀၀၁၂.၀%၃၉၂,၅၅၅,၀၀၀၆%၂၂.၀၅၇ဆော်ပေါင်လိုမြို့၊ ဘရာဇီးနိုင်ငံ
အန္တာတိကတိုက် ၁၃,၇၂၀,၀၀၀၅,၃၀၀,၀၀၀၉.၂%၄,၄၉၀[13]၀%၀.၀၀၀၃၀.၀၀၀၇၈McMurdo Station၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု
ဥရောပတိုက် ၁၀,၁၈၀,၀၀၀၃,၉၃၀,၀၀၀၆.၈%၇၃၈,၁၉၉,၀၀၀၁၁%၇၂.၅၁၈၈မော်စကိုမြို့၊ ရုရှားနိုင်ငံ[14]
ဩစတြေးလျတိုက် ၉,၀၀၈,၅၀၀၃,၄၇၈,၂၀၀၅.၉%၂၉,၁၂၇,၀၀၀၀.၄%၃.၂၈.၃ဆစ်ဒနီမြို့၊ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ

တိုက်အားလုံး၏ ကုန်းမြေဧရိယာစုစုပေါင်းမှာ ၁၄၈,၆၄၇,၀၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၅၇,၃၉၃,၀၀၀ စတုရန်းမိုင်) ဖြစ်ပြီး၊ ကမ္ဘာ့မျက်နှာပြင် (၅၁၀,၀၆၅,၆၀၀ စတုရန်းကီလိုမီတာ သို့ ၁၉၆,၉၃၇,၄၀၀ စတုရန်းမိုင်) ၏ ၂၉.၁% ဖြစ်သည်။.

တိုက်အားလုံး၏ အကြမ်းဖျင်းခန့်မှန်း လူဦးရေစုစုပေါင်းမှာ ၇,၀၀၀,၀၀၀,၀၀၀ ဖြစ်သည်။


ကမ္ဘာပေါ်ရှိ တိုက်ကြီးများ၏ အမည် ထူးခြားချက်

ကမ္ဘာပေါ်တွင် တိုက်ကြီး ၇ တိုက်အဖြစ် တရားဝင် သတ်မှတ်ထားကြပြီး အဆိုပါ တိုက်ကြီး ၇ တိုက်၏ အမည်များကို အင်္ဂလိပ်လို မှတ်ခေါ်ရာတွင် တိုက်အမည်၏ အရှေ့ဆုံး အက္ခရာနှင့် နောက်ဆုံးပိတ် အက္ခရာတို့မှာ ထူးခြားစွာ တူညီနေသည်ကို တွေ့ရပါသည်။

  1. Asia (အာရှတိုက်)
  2. Africa ( အာဖရိကတိုက်)
  3. America (North) (မြောက်အမေရိကတိုက်)
  4. America (South) (တောင်အမေရိကတိုက်)
  5. Antarctica (အန္တာတိက တိုက်)
  6. Europe (ဥရောပတိုက်)
  7. Australia (ဩစတြေးလျတိုက်)

အာရှတိုက်(Asia)
အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - အာရှတိုက်

အကြီးမားဆုံး တိုက်မှာ အာရှတိုက်ဖြစ်ပါသည်။ ဧရိယာစုစုပေါင်းမှာ ၄၃,၈၁၀,၅၈၂ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၁၅,၉၁၅,၃၆၀.၃ စတုရန်းမိုင်) ရှိပြီး ကမ္ဘာ့ ကုန်းမြေအကျယ်အဝန်း၏ ၃၀ ရာခိုင်နှုံးမျှ ရှိကာ ကမ္ဘာ့မြေ၏ ၈.၆ ရာခိုင်နှုံး ရှိသည်ဟုသိရပါသည်။ နိုင်ငံ ၄၂ နိုင်ငံက အာရှတိုက်ဟူသည့် နယ်ပယ်အတွင်းတွင် တည်ရှိနေပြီး ဒေသကို အလယ်အာရှ(၅နိုင်ငံ)၊အရှေ့အာရှ(၆နိုင်ငံ)၊ အနောက်အာရှ(၁၂နိုင်ငံ)၊ တောင်အာရှ(၈နိုင်ငံ)၊ အရှေ့တောင်အာရှ(၁၁နိုင်ငံ) ဟူ၍ခွဲခြားထားသည်။

အလယ်အာရှ
အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - အလယ်အာရှ

အလယ်အာရှ ၅ နိုင်ငံမှာ

  1. ကာဇတ်စတန်
  2. ကာဂျစ္စတန်
  3. တာဂျစ္စတန်
  4. တာမင်နစ္စတန် နှင့်
  5. ဥဇ္ဇဘကစ္စတန် တို့ဖြစ်ကြသည်။

အရှေ့အာရှ

အရှေ့အာရှတွင် ၆ နိုင်ငံရှိလေရာ ၎င်းတို့မှာ

  1. တရုတ် (ဟောင်ကောင်နှင့် မကာအိုအပါအဝင်)
  2. ဂျပန်
  3. တောင်ကိုးရီးယား
  4. မြောက်ကိုးရီးယား
  5. မွန်ဂိုးလီးယား
  6. ထိုင်ဝမ် (တရုတ်ထိုင်ပေအဖြစ်သာတရုတ်ကခေါ်ပြီး ခွဲထွက်ရန်ကြိုးစားနေသည့်ဒေသအဖြစ် သတ်မှတ်သည်။သို့သော် သီးခြားသံတမန်ဆက်ဆံမှုများ၊ စစ်တပ်၊ အစိုးရ၊ ပြည်သူ၊ နယ်နမိတ်အကျယ်အဝန်း စသည်တို့ရှိသည့်အတွက် ၎င်းအားနိုင်ငံစာရင်းတွင် ထည့်သွင်းထားရသည်။)

အနောက်အာရှ

အနောက်အာရှ ၁၁ နိုင်ငံမှာ

  1. ဘာရိန်း
  2. ကာတာ
  3. အီရတ်
  4. အီရန်
  5. ဆော်ဒီအာရေးဗီးယား
  6. အိုမန်
  7. အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စု(ယူအေအီး)
  8. ဂျော်ဒန်
  9. ယီမင်
  10. ကူဝိတ်
  11. လက်ဘနွန်
  12. ဆီးရီးယား တို့ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးမှာ အစက အာရှတိုက်တွင်ပါဝင်သော်လည်း နောင်တွင် ဥရောပတိုက်သို့ ပြောင်းရွေ့စာရင်းသတ်မှတ်သည်။

တောင်အာရှ

တောင်အာရှ ၈ နိုင်ငံမှာ

  1. အိန္ဒိယ
  2. သီရိလင်္ကာ
  3. ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်
  4. နီပေါလ်
  5. ဘူတန်
  6. ပါကစ္စတန်
  7. အာဖဂန်နစ္စတန်
  8. မာတီဗီးစ် တို့ဖြစ်ပါသည်။

မူလက အရှေ့ နှင့်အနောက် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံအဖြစ် အိန္ဒိယနှင့်အတူ အင်္ဂလိပ်တို့ထံမှ လွတ်လပ်ရေးရခဲ့သော်လည်း နောင်တွင် အရှေ့ပါကစ္စတန်က အနောက်ပါကစ္စတန်မှ ခွဲထွက်ပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အဖြစ်တည်ထောင်ခဲ့သည်။

အရှေ့တောင်အာရှ
အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - အရှေ့တောင်အာရှ

အရှေ့တောင်အာရှ ၁၁ နိုင်ငံမှာ

  1. မြန်မာ
  2. ထိုင်း
  3. မလေးရှား
  4. စင်္ကာပူ
  5. ဗီယက်နမ်
  6. အင်ဒိုနီးရှား
  7. ကမ္ဘောဒီးယား
  8. လာအို
  9. ဖိလစ်ပိုင်
  10. ဘရူနိုင်း
  11. အရှေ့တီမော (တီမောလက်စတစ်) တို့ဖြစ်ပါသည်။

ကျမ်းကိုး
  1. Continents: What is a Continent?။ National Geographic။ 29 June 2009 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 10 January 2015 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  2. R. W. McColl, ed. (2005, Golson Books Ltd.)။ 'continents' - Encyclopedia of World Geography, Volume 1။ p. 215။ ISBN 9780816072293။ 2012-06-26 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ အာဖရိကနှင့် အာရှတိုက်တို့သည် စူးအက်ကျွန်းဆွယ်ဖြင့် ထိစပ်ဆက်သွယ်နေသောကြောင့် ဥရောပ၊ အာဖရိကနှင့် အာရှတိုက်တို့ကို တစ်ခါတစ်ရံ အာဖရို-ယူရေးရှား သို့ ယူရာဖရေးရှား ဟု တစ်ပေါင်းတည်း ခေါ်ဆိုလေ့ရှိသည်။ |year= ရှိ ရက်စွဲတန်ဖိုး စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)
  3. 2001. New York: Columbia University Press - Bartleby.
  4. Océano Uno, Diccionario Enciclopédico y Atlas Mundial, "Continente", page 392, 1730. ISBN 84-494-0188-7
  5. Los Cinco Continentes (The Five Continents), Planeta-De Agostini Editions, 1997. ISBN 84-395-6054-0
  6. Older/previous official Greek Paedagogical Institute 6th grade Geography textbook (at the Wayback Machine), 5+1 continents combined-America model; Pankosmios Enyklopaidikos Atlas, CIL Hellas Publications, ISBN 84-407-0470-4, page 30, 5+1 combined-America continents model; Neos Eikonographemenos Geographikos Atlas, Siola-Alexiou, 6 continents combined-America model; Lexico tes Hellenikes Glossas, Papyros Publications, ISBN 978-960-6715-47-1, lemma continent (epeiros), 5 continents model; Lexico Triantaphyllide online dictionary , Greek Language Center (Kentro Hellenikes Glossas), lemma continent (epeiros), 6 continents combined-America model; Lexico tes Neas Hellenikes Glossas, G.Babiniotes, Kentro Lexikologias (Legicology Center) LTD Publications , ISBN 960-86190-1-7, lemma continent (epeiros), 6 continents combined-America model.
  7. "Continent". Encyclopædia Britannica. 2006. Chicago: Encyclopædia Britannica, Inc.
  8. Atlas of Canada
  9. The New Oxford Dictionary of English. 2001. New York: Oxford University Press.
  10. "Continent". MSN Encarta Online Encyclopedia 2006.. Archived 2009-10-31.
  11. "Continent". McArthur, Tom, ed. 1992. The Oxford Companion to the English Language. New York: Oxford University Press; p. 260.
  12. "Total Population – Both Sexes". World Population Prospects, the 2010 Revision. United Nations Department of Economic and Social Affairs. 28 June 2011. Retrieved 24 October 2011. (Per linked individual article definitions, North America includes UN population estimates for North America, Central America and Caribbean; Australia includes Australia and Papua New Guinea.)
  13. Non-permanent, varies. See also: Demographics of Antarctica. Antarctica. CIA World Factbook. March 2011 data. Retrieved December 24, 2011.
  14. Forbes проигнорировал Москву။ www.irn.ru။
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.