မှူးသမိန်

၁၉၂၂ - ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ(၁၅)ရက်နေ့တွင် စစ်ကိုင်းမြို့ (ဗညားရပ်) ၌ အဖ-(မွန်အမတ်ကြီး ဗညားကျန်းတော၏ အဆက်အနွယ်) တိုက်သူကြီး ဦးသာဝင်း၊ အမိ ဒေါ်ဒေါ်မှီ တို့က ဖွားမြင်သည်။ အမည်ရင်းမှာ မောင်အောင်ကြည် ဖြစ်သည်။ တပ်မတော်သို့ ဝင်ရောက်သောအခါ မောင်စောမြင့် အမည်သို့ ပြောင်းလဲ။ ငယ်စဉ်က စစ်ကိုင်းမြို့ ဆရာစိုးကျောင်း၊ ဘီဘီအမ်ကျောင်းတို့တွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။

၁၉၃၁ - ၄၁ - စစ်ကိုင်းမြို့ အစိုးရအထက်တန်းကျောင်းတွင် ပညာသင်ခဲ့။

၁၉၄၉ − တပ်ရင်းမှူး ဒု−ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်ကို ရရှိ။

၁၉၅၁ − တပ်မဟာ (၂) တပ်မင်း ဗိုလ်မှူးကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းစဉ် တောင်ငူနယ်မြေအား သောင်းကျန်းမှု ငြိမ်းအေးအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ရုံသာမက ရန်သူ့လက်သို့ ကျရောက်နေသည့် ဗိုလ်မှူးကြီ: မောင်မောင် နှင့် အရာရှိ (၆) ဦးကိုလည်း ကယ်ဆယ်နိုင်ခဲ့။

၁၉၅၁ − U.K နိုင်ငံ အထက်တန်းအရာရှိကျောင်းS.O.S သို့ တက်ရောက်ခဲ့။ ယူဂိုဆလပ်နိုင်ငံသို့ ချစ်ကြည်ရေးခရီး သွားရောက်။

၁၉၅၂ − KNDO လက်နက်ကိုင်များထံမှ အဖမ်းဆီးခံ အရာရှိများအား ကယ်တင်နိုင်ခဲ့သဖြင့် စည်သူတံဆိပ် ချီးမြှင့်ခံရ။

၁၉၅၂ − မေလ (၂၆) ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဆင့်သို့ ခန့်အပ်ခံရ။

၁၉၅၄ − တပ်မဟာ (၄) ကို ကွပ်ကဲကာ ဘုရင့်နောင် စစ်ဆင်ရေး၊ ယုဇန စစ်ဆင်ရေးတို့ဖြင့် တရုတ်ဖြူကျူးကျော်မှုကို တိုက်ထုတ်ခဲ့။

၁၉၅၄ − ၅၆ − နယ်မြေသတ်မှတ်နိုင်ရန် တရုတ်−မြန်မာ နယ်ခြားစစ်တံခွန် ချီတက်ခဲ့ရာ ယိမ်းနွဲ့ပါး စစ်တံခွန် အမည်ဖြင့် မိုင်တစ်ထောင်ကျော်အား အသေးစိတ်မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့ပြီး အတွဲ (၂) တွဲဖြင့် နိုင်ငံတော်သို့ တင်ပြခဲ့။

၁၉၅၅ − ဇန်နဝါရီ (၄) ရက်တွင် သီရိပျံချီ ဘွဲ့ ချီးမြင့်ခံရ။ တရုတ်နိုင်ငံသို့ စစ်နယ်နိမိတ်မစ်ရှင်လေ့လာရေးအဖွဲ့နှင့် လိုက်ပါခွင့်ရ။

၁၉၅၇ - ကိုကျောက်လုံးသိတဲ့ ဒီမိုကရေစီတော်လှန်ရေး ဆောင်းပါးကို ဗိုလ်မှူးသမိန် အမည်ဖြင့် မြဝတီမဂ္ဂဇင်း အတွဲ ၁၊ အမှတ် ၁ (နိုဝင်ဘာလ ၁၉၅၂) တွင် ဖော်ပြခြင်းခံခဲ့ရာမှ စာပေနယ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့။ ထိုအချိန်မှစ၍ မြဝတီ၊ ငွေတာရီ၊ သွေးသောက်၊ ပေဖူးလွှာ၊ စစ်ပြန် မဂ္ဂဇင်းများတွင် ဒေသန္တရ ခရီးသွားစာပေ၊ ယဉ်ကျေးမှုရေးရာ၊ တိုင်းရင်းသားနှင့်နယ်ခြားဒေသအကြောင်းများ၊ တပ်မတော်သားဘဝ အတွေ့အကြုံများကို ပုံမှန်ရေးသားခဲ့သည်။ စာနယ်ဇင်းများတွင် မှူးသမိန် အပြင် ယိမ်းနွဲ့ပါး ကလောင်အမည်ဖြင့်လည်း ဆောင်းပါးများ ရေးခဲ့။ လုံးချင်းစာအုပ်အချို့လည်း ထုတ်ဝေခဲ့သည်။

၁၉၆၀ − ဝန်ကြီ:ချုပ်ရုံးသို့ ပြောင်းရွေ့ကာ နယ်ခြားအုပ်ချုပ်ရေး အရာရှိချုပ် တာဝန်အား ထမ်းဆောင်။

၁၉၆၁ − တရုတ်−မြန်မာ နယ်ခြားကျောက်တိုင် စိုက်ထူနိုင်ရန် ဘဘ စစ်ဆင်ရေး ဦးစီးချုပ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ကာ နယ်နိမိတ်ကျောက်တိုင်ပေါင်း (၄၀၂) တိုင် စိုက်ထူနိုင်ခဲ့။

၁၉၆၂ − ၈၄ − ဇန်နဝါရီ (၄) ရက်တွင် သရေစည်သူ ဘွဲ့ ချီးမြှင့်ခံရ။ တော်လှန်ရေးကောင်စီဝင်၊ ပြန်ကြားရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဌာန ဝန်ကြီ:၊ လူမှုဝန်ထမ်းကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီ:ဌာန ဝန်ကြီး၊ လမ်းစဉ်ပါတီ၏ ပထမဆုံး အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး၊ ဗဟိုနိုင်ငံရေးသိပ္ပံ ကျောင်းအုပ်ကြီး စသည့်တာဝန်များ ထမ်းဆောင်။ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးအဖြစ် လုပ်သားနေ့စဉ် အင်္ဂလိပ်မြန်မာ သတင်းစာနှစ်စောင်ကို တာဝန်ယူထုတ်ဝေခဲ့။ သတင်းစာခေါင်းကြီးအာဘော် ဆောင်းပါးနှင့် အရေးကြီးသည့် သတင်းများရေးခဲ့။ ရှေ့သို့ဂျာနယ်တွင်လည်း ဓာတ်ပုံဆောင်းပါးများ အပုဒ်(၅၀၀)ခန့်ရေးသားခဲ့။ ဟံသာဝတီသတင်းစာနှင့် ဗိုလ်တစ်ထောင်သတင်းစာ တို့တွင်လည်း ပင်တိုင်ဆောင်းပါးများရေးခဲ့။

၁၉၆၃ − ဆိုဗီယက်နိုင်ငံ ပါတီအတွင်းရေးမှူး မစ္စတာ ခရူးရိုတ်၏ ဖိတ်ကြားချက်အရ ပါတီအတွင်းရေးမှူးအနေဖြင့် ချစ်ကြည်ရေးခရီး သွားရောက်။ ထိုင်းနိုင်ငံ ဘုရင်မင်းမြတ်၏ ဖိတ်ကြားချက်အရ နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲနှင့်အတူ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ချစ်ကြည်ရေးခရီး သွားရောက်။

၁၉၆၉ − လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် သစ်တောရေးရာဝန်ကြီ:ဌာန၏ အထူးအရာရှိအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်။

၁၉၇၀ - တော်လှန်ရေးခေတ်တောလား စာအုပ်ထွက်ခဲ့။

၁၉၇၅ - ကျွန်တော့်အမြင် စာအုပ်ထွက်ခဲ့။ နိုင်ငံတော်က ချီးမြှင့်သော လွတ်လပ်ရေးမော်ကွန်းဝင် (ပထမဆင့်) ရရှိခဲ့။ နိုင်ငံခြားဘွဲ့အနေဖြင့် မာရှယ်တီးတိုး ချီးမြှင့်သော ယူဂိုဆလပ် တံခွန်ဘွဲ့ကိုလည်း ရရှိခဲ့။

၁၉၈၄ - သက်ပြည့်အငြိမ်းစားယူ၍ မဟေသီမဂ္ဂဇင်းထုတ်ဝေသူနှင့် အယ်ဒီတာချုပ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့။

၁၉၈၆ − နိုင်ငံ့ဂုဏ်ရည် (ပထမအဆင့်) ချီးမြင့်ခံရ။

၁၉၉၈ − ရွှေရတု လွတ်လပ်ရေးနေ့တွင် မဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇ ဘွဲ့ ချီးမြှင့်ခံရ။

၂၀၀၂ − မြန်မာနိုင်ငံ စာပေနှင့် စာနယ်ဇင်းအဖွဲ့မှ ကန်တော့ခံသက်ကြီးစာပေပညာရှင်အဖြစ် ဂုဏ်ပြုခြင်းခံရ။

၂၀၀၄ − ပြည်တွင်း ပြည်ပ သာသနာပြုလုပ်ငန်းများအား ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ရာ သာသနာတော်ဆိုင်ရာ ဘွဲ့တံဆိပ်ဖြစ်သော အဂ္ဂမဟာသီရိသုဓမ္မမဏိဇောတဓရ ဘွဲ့ကို ချီးမြှင့်ခံရ။

၂၀၀၅ − ကမ္ဘာ့သာသနာပြုလုပ်ငန်း နာယက၊ မဟာစည်သာသနာ့ရိပ်သာရှိ ဗုဒ္ဓသာသနာ့နုဂ္ဂဟအဖွဲ့ချုပ်၏ အမှုဆောင်၊ မဟာသန္တိသုခဗုဒ္ဓသာသနာပြု ကျောင်းတော်ကြီ:၏ အလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ စသောတာဝန်များ ထမ်းဆောင်။

၂၀၀၆ - ဘုံဘဝ ကြုံတွေ့ရဇာတ်လမ်းများစာအုပ်ထွက်။ (ယင်းစာအုပ်ဖြင့် ၂၀၀၆-ခုနှစ်အတွက် အမျိုးသား စာပေဆု (နိုင်ငံရေးစာပေ) ရရှိခဲ့။

အမှတ်(၁၅) ဇီဇဝါလမ်း၊ ပါရမီရိပ်သာ၊ ရန်ကင်းမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်တိုင်းတွင် မိသားစုနှင့်အတူ နေထိုင်ခဲ့သည်။

• ဗိုလ်မှူးစောမြင့်
• မိုးမြင့်
• မိုးမြင့်အောင်
• ယိမ်းနွဲ့ပါး
• အညာသားမောင်ပေသီး
• ဦးစောမြင့်

1. တော်လှန်ရေးခေတ်တောလား
2. ကျွန်တော့်အမြင်
3. ဘုံဘဝကြုံတွေ့ရဇာတ်လမ်းများ
4. ခါကာဘိုခရီးသည်

• ကျော်ခိုင်ဝင်း၊ မောင်။ ဆရာ ဗိုလ်မှူးသမိန် စာစုစာရင်း (၁၉၅၂−၇၄) ခုနှစ်။ ရန်ကုန်၊ ရန်ကုန်စာကြည့်တိုက်နှင့် သုတပညာဌာန။ ၂၀၀၅။