ဖရူဆိုမြို့နယ်

မြို့၏ အနောက်တောင်ဘက်တွင် ဂူပေါက်ရှိသော တောင်နှင့် တောင်ကမ်းပါးကို အမှီပြု၍ ကယားဘာသာစကားဖြင့် ဖရူဆိုဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ ပရို - တန်ခိုးအာနုဘော် ဖော်ပြနိုင်သူ၊ ဆို - တောင် ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။[1]

ဖရူဆိုမြို့နယ် အမည်မတွင်မီက ကြယ်ဖိုးကြီးနယ်အဖြစ် နှစ်ပေါင်းများစွာ တည်ရှိခဲ့သည်။ ကယားဘာသာစကားဖြင့် "ကေးလျား"၊ မြန်မာဘာသာစကားအရ "ကျယ်ဝန်းသော နယ်မြေ" ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။

ကေးလျားကြယ်ဖိုးကြီးနယ်သည် ရှားရယ် (ခ) ကေးဖိုးဒူမင်း (ကေးဖိုးဒူစော်ဘွား) လက်ထက်မှစ၍ စော်ဘွားများ အာဏာစွန့်လွှတ်သည့် ၁၉၅၆-၆၀ ခုနှစ်အထိ ထင်ရှားသော နယ်တစ်နယ် ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ် တော်လှန်ရေးကောင်စီလက်ထက်တွင် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အခက်အခဲကြောင့် အုပ်ချုပ်ရေးရုံးစိုက်ရာဒေသကို ကြယ်ဖိုးကြီးရွာမှ ဖရူဆိုရွာ (ညောင်ဇင်ရွာ) သို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။[1]

တော်လှန်ရေးကောင်စီ မတက်မီအထိ ဖရူဆိုမြို့မ၊ မိုဆို၊ တော်ခူ၊ ဟိုယာ၊ ဝေဝါ၊ ကေကော အစရှိသော တိုက်နယ် ၆ နယ်ဖြင့် အုပ်ချုပ်လာပြီး ၁၉၆၂ မှစ၍ ရပ်ကွက် ၅ ခု၊ ကျေးရွာအုပ်စု ၁၄ ခု၊ ကျေးရွာ ၁၁၅ ရွာ ခွဲ၍ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။[1]

ဖရူဆိုမြို့နယ်၏ အရှေ့ဘက်တွင် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်နှင့် ဘောလခဲမြို့နယ်၊ တောင်ဘက်တွင် ဖားဆောင်းမြို့နယ်၊ အနောက်ဘက်တွင် ကရင်ပြည်နယ်ရှိ သံတောင်ကြီးမြို့နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ဖယ်ခုံမြို့နယ်၊ မြောက်ဘက်တွင် ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ်တို့နှင့် နယ်နိမိတ် ထိစပ်လျက်ရှိသည်။

ဖရူဆိုမြို့နယ်သည် မြစ်ချောင်းများနည်းပါးသည့် ဒေသတစ်ခုဖြစ်ပြီး ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် ပျမ်းမျှ ၂၉၈၂ ပေတွင် တည်ရှိသည်။ မြို့နယ်တွင်းရှိ ထင်ရှားသောတောင်မှာ ခေါသခေါတောင်ဖြစ်ပြီး ၆၆,၈၃၂ ပေ မြင့်မားသည်။[2]

ဖရူဆိုမြို့နယ်သည် အပူအအေး မျှတသော ရာသီဥတုရှိပြီး အမြင့်ဆုံးအပူချိန် ၃၆ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ်နှင့် အနိမ့်ဆုံးအပူချိန် ၆ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်မိုးရေချိန်မှာ ၃၅ လက်မ ဖြစ်သည်။[2]

ဖရူဆိုမြို့နယ်တွင် သောက်သုံးရေအဖြစ်အသုံးပြုသော ခီးပရာလိုချောင်းနှင့် နန်းဖဲချောင်းတို့သည် ဟိုယာကျေးရွာ၊ သိုသီးဖိုရွာနှင့် တော်ခူရွာများကို ဖြတ်သန်း စီးဆင်းသည်။ ထင်ရှားသောချောင်းမှာ ထူးချောင်းဖြစ်ပြီး ဟိုယာကျေးရွာအုပ်စုနှင့် သိုသီးဖိုကျေးရွာအုပ်စုအနီးမှ ဖြတ်၍ ဘောလခဲမြို့နယ်ရှိ ပွန်ချောင်းသို့ စီးဝင်သည်။[2]

• ဖရူဆိုမြို့မ​ဈေး

အထက်တန်းကျောင်း ၁ကျောင်းရှိသည်။

• အထက ဖရူဆို

• အလက (ထ(ခွဲ)) မာခ​ရော်​ရှေ့
• အလက (ထ(ခွဲ)) ဟိုယာ
• အလက (ထ(ခွဲ)) ထီး​ပေါ်ဆို
• အလက ဒိုးလာ​ဆော

မူလတန်း၊မူလွန်၊အလယ်တန်း(ခွဲ) ၈၉ကျောင်းရှိသည်။ [1]

• ဖရူဆို ပြည်သူ့​ဆေးရုံ
• ဟိုယာ တိုက်နယ်​ဆေးရုံ