တမ္ပဝတီ

တမ္ပဝတီ(ပုဂံ)

တမ္ပဝတီသည် တတိယပုဂံ မင်းဆက်များ နန်းတည်သွားသော နေရာဖြစ်သည်။ တမ္ပဝတီသည် ရွာစိုက်ရွာဟောင်း (မြောက်လတ္တီတွဒ် ၂၁°၉′၊ အရှေ့လောင်ဂျီတွဒ် ၉၄°၅၅′)နေရာ၌ တည်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ပုဂံခေတ်နှောင်းကာလတွင် ယင်းအရပ်၌ မိဖုရားကြီးဖွားစော နေထိုင်ခဲ့ဘူးသည်ကို အကြောင်းပြု၍ ဖွားစောရွာဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ သိုက်တိုင်မင်း(၅၁၆-၅၂၃)လက်ထက်မှ ခဲလူးမင်း(၈၂၉-၈၄၆)အထိ စိုးစံခဲ့ကြသည်။ [1]

ကိုးကား

တင်နိုင်တိုး၏ ပုဂံစေတီပုထိုးများသမိုင်းနှင့် ခရီးသွားလမ်းညွှန်

ပုဂံခေတ် (အေဒီ ၁၆၇-၁၂၈၇)
ပထမပုဂံ မင်းဆက်များ	သမုဒ္ဒရာဇ် ရသေ့ကြောင် ပျူမင်းထီး ထီးမင်းယဉ် ယဉ်မင်းပိုက် ပိုက်သေဉ်လည်
ဒုတိယပုဂံ မင်းဆက်များ	သေဉ်လည်ကြောင် ကြောင်တူရစ် သည်းထန်မင်း အမတ် မုက္ခမန် သူရဲ သာရမွန်ဖျား
တတိယပုဂံ မင်းဆက်များ	သိုက်တိုင် သေဉ်လည်ကြောင်ငယ် သေဉ်လည်ပိုက် ခန်းလောင်း ခန်းတက် ထွန်တိုက် ထွန်ပစ် ထွန်ချစ် ပုပ္ပါး စောရဟန်း ရွှေအုန်းသီး ပိတ်သုံ ပိတ်တောင်း စောခွေး မြင်းကျွေး သိန်ခဲ သိန်ခွန် ရွှေလောင်း ထွန်တွင်း ရွှေမှောက် ထွန်လတ် စောခင်နှစ် ခဲလူး
စတုတ္ထပုဂံ မင်းဆက်များ	ပျဉ်ပြား တန်နက် စလေငခွေး သိန်းခို ညောင်ဦး စောရဟန်း ကွမ်းဆော်ကြောင်ဖြူ ကျဉ်စိုး စုက္ကတေး အနော်ရထာ စောလူး ကျန်စစ်သား အလောင်းစည်သူ နရသူ (ပုဂံ) နရသိင်္ခ နရပတိစည်သူ ဇေယျသိင်္ခ ကျစွာ ဥဇနာ (ပုဂံ) နရသီဟပတေ့ ပြည်စားသီဟသူ ကျော်စွာ စောနစ် စောမွန်နစ်
အခြားထင်ရှားသောသူများ	မနုဟာမင်း ငထွေရူး ငလုံးလက်ဖယ် ညောင်ဦးဖီး ဗျတ်ဝိ၊ ဗျတ္တ မနူဟာ ရှင်အရဟံ ငရမန်ကန်း ရာဇကုမာရ် ရမန်ငထွေး ရာဇသင်္ကြန် သီဟသူ အနန္တသူရိယ ရွှေဖျင်းညီနောင် ရှမ်းညီနောင်သုံးဦး ရှင်ဒိသာပါမောက် ရွှေအိမ်စည် မိဖုရားဖွားစော ဝေဠုဝတီမိဖုရား အရည်းကြီး မင်းရှင်စော
အကြောင်းအရာများ	တျံတြစ်အယူဝါဒ ဗုဒ္ဓသာသနာ မြစေတီကျောက်စာ စောလူးမင်းကျောက်စာ ဗုဒ္ဓ၏ ဗျာဒိတ်တော်လာ ပုဂံမင်းသုံးဆက် သက္ကရာဇ် မြင်းကပါ သရပါတံခါး ဥပါလိသိမ် လွှတ်တော် ပုဂံခေတ် ပျက်သုဉ်းပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံ ရတု အမေရိကန်ရောက် မင်းသားသီဟသူ
ဒေသ	ယုန်လွှတ်ကျွန်း သီရိပစ္စယာ တမ္ပဝတီ ပုဂံ
ပုဂံခေတ် ပင်းယခေတ် အင်းဝခေတ် တောင်ငူခေတ် ညောင်ရမ်းခေတ် ကုန်းဘောင်ခေတ် ရတနာပုံခေတ် ကိုလိုနီခေတ် ဂျပန်ခေတ် ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီခေတ် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီခေတ် နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှုတည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ခေတ် နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီခေတ်

ပုဂံ
သမိုင်းကြောင်း	ပုဂံခေတ် ပုဂံမင်းဆက် ပုဂံခေတ်ကဗျာ မြစေတီကျောက်စာ တန္တရအယူဝါဒ
စွယ်တော်လေးဆူ	ရွှေစည်းခုံစေတီ တန့်ကြည့်တောင်စေတီ လောကနန္ဒာစေတီ တုရင်တောင်စေတီ
ဘုရားပုထိုးများ	ဂူပြောက်ကြီး (ဝက်ကြီးအင်း) ဂူပြောက်ငယ် (ဝက်ကြီးအင်း) ဆပဒစေတီ ကျောက်ဂူဥမင်ဘုရား ကုန်းတော်ကြီးဂူဘုရား သကျမုနိဂူဘုရား ထီးလိုမင်းလိုဘုရား အာနန္ဒာဘုရား ရွှေဂူကြီးဘုရား သံတော်ကြားဘုရား သဗ္ဗညုဘုရား ဓမ္မရံကြီးဘုရား ရွှေဆံတော်စေတီ ရှင်ပင်သာလျောင်း မင်္ဂလာစေတီ ပုထိုးသားများဂူဘုရား ကန်တော့ပလ္လင်ဘုရား မဟာဗောဓိစေတီ ဗူးဘုရား ဂူပြောက်ကြီး (မြင်းကပါ) ဂူပြောက်ငယ် (မြင်းကပါ) မြင်းကပါစေတီ ပေါ်တော်မူဘုရား မနူဟာဘုရား နန်းဘုရားကျောင်း အပယ်ရတနာဘုရား နဂါးရုံဂူဘုရား စိမ်းညက်အစ်မဘုရား စိမ်းညက်ညီမဘုရား နန္ဒာမညာဂူဘုရား သမ္ဘူလဘုရား ဘုရားသုံးဆူ လေးမျက်နှာဂူဘုရား ဓမ္မရာဇိကဘုရား စူဠာမဏိဘုရား မြစေတီ ပြဿဒါးကြီး (ပြဿဒ်ကြီး) အလိုတော်ပြည့်ဂူဘုရား ရှင်မထီးဘုရား ငကျွဲနားတောင်းစေတီ လောကထိပ်ပန်ဘုရား စိုးမင်းကြီးစေတီ ဖက်လိပ်ဘုရားများ စေတနာကြီးဘုရား (စည်စနာ) ဂူပြောက် (ဗိုလ်ချိုမိဂူပြောက်) တရုတ်ပြေးဘုရားကြီး ရပ်စောက်ဂူဘုရား တောင်ပုံလောကနာထ ဂူဘုရား တိုင်းချွတ်ဂူဘုရား ပုတ္တလင်ပုထိုး မြင်းပြဂူဘုရား ကျဆင်းဂူဘုရား အဇ္ဇဂေါဏဂူဘုရား ငလူးဂူဘုရား စောလှဝန်းဂူဘုရား မလာဖြစ်ဂူဘုရား မလုံးဖြစ်ဂူဘုရား လက်ပွတ်ကန်ဂူဘုရား သင်္ကန်းရုံဂူဘုရား သမန်းဂူဘုရား ဇံသီးဂူဘုရား ထောက်လှော်ကားဂူဘုရား တပ်ခလေးဂူဘုရား ပိန္နဲဂူဘုရား ဇေယျသွတ်ဂူဘုရား ကဇွန်းအိုဘုရား သုံးနယ်ခြားဂူဘုရား ဆင်များရှင်ဘုရား ရှင်ပင်သက်ရှည်ဘုရား သက်တော်ရစေတီတော် ထီးတန်ဆောင်ဘုရား ငှက်ပစ်တောင်ဘုရား နရသီဟပတေ့မင်းကောင်းမှုဘုရား အိမ်ရာကျောင်းငါးမျက်နှာ တန်ဆောင်းဂူဘုရား မြေပုံသာဘုရားလှ(လောကမုနိ) တာမနိဘုရား ချောက်ဘုရားလှ ချောက်ဘုရားလှငယ် ဂူနီဘုရား
အထင်ကရ နေရာများ	ပုဂံမြို့ဟောင်း ပုဂံမြို့သစ် ပုဂံရှေးဟောင်းသုတေသနပြတိုက် ပုဂံနန်းတော်ရာ သရပါတံခါး ငှက်ပစ်တောင် မြင်းကပါ ဥပါလိသိမ် နတ်လှောင်ကျောင်း ရှင်အာနန္ဒာအုတ်ကျောင်း ကျန်စစ်သားဥမင် မြကန် -ပိဋကတ်တိုက် မီးမလောင်ကျောင်း စိုးမင်းကြီးကျောင်း အာမနာကျောင်း -ဖွားစောရွာ -မင်းနန်သူရွာ သူဌေးမုခ်ဂူ ကျောက်စာဂူ စာသင်ဂူ တုရင်တောင် မြကန်စက္ကူတိုက် တန့်ကြည့်တောင် သမီးဝှက်ဥမင်နှင့် မြားသဂူ သီရိပစ္စယာ

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.