ထားဝယ်မြို့

ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၁၁၆ ခုနစ် တပေါင်းလဆန်း ၁၃ ရက်နေ့တွင် ထားဝယ်မြို့အား စတင်တည်ထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဥဩအော်သည် ထားဝယ်တည်ဟု ဆိုကြသည်။ မူလက ရှိခဲ့သည် သာဂရမြို့ဟောင်းမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ တည်တံ့ခဲ့ပြီးနောက် သာဂရမြို့စား၏ ၁၇ ဆက်မြောက် မင်းနဲလှ လက်ထက်တွင် လက်ရှိထားဝယ်မြို့ကို သာယာဝတီအမည်ဖြင့် တည်ခဲ့သည်။ ထားဝယ်လူမျိုး များရှိပြီးမှ လူမျိုးကြောင့် ထားဝယ်မြို့ဟု ခေါ်တွင်ရခြင်းဖြစ်သည်။ ထားဝယ်လူမျိုး မူလစကတည်းကရှိခဲ့သောကြောင့် နေရာဌာန ထားဝယ်က ဒုတိယလိုက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ကုန်းဘောင်ခေတ်တလျှောက် ထားဝယ်မြို့တွင် မြို့ဝန်ရာထူး ထားရှိအုပ်ချုပ်ခဲ့ရာ၊ နောက်ဆုံး ထားဝယ်မြို့ဝန်က မင်းကြီး မင်းကျော်စည်သူ ဘွဲ့ခံ ဦးရွှေလုတ် ဖြစ်သည်။ ထားဝယ်မြို့ကို အာချီဘော်ကင်းဘဲ ဦးဆောင်သော ဗြိတိသျှတပ်များက ၁၈၂၄ ခု အောက်တိုဘာတွင် ဝင်ရောက်သိမ်း‌ပိုက်ခဲ့ပြီးနောက် ရန္တပိုစာချုပ်အရ ၁၈၂၆ တွင် ဗြိတိသျှ လက်အောက်သို့ ကျရောက်ခဲ့သည်။ ကိုလိုနီခေတ်တွင် မြို့လယ်၌ အစိုးရ အဆောက်အဦများ တည်ဆောက်က ရုံးများ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၀ ပြည့်နှစ်ဝန်းကျင်တွင် လူငယ်များ မျိုးချစ်စိတ်ဓာတ် တက်ကြွခဲ့ကြရာ ထားဝယ်သည်လည်း နယ်ချဲ့ ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ သခင်ဗသိန်းတင်၊ သခင်စံဝင်း၊ သခင်ဗ‌ဆွေ၊ သခင်ဘိုးမှဲ့ စသူတို့မှာ ထင်ရှားသည်။ ဘီအိုင်အေ တပ်များ ချီတက်လာစဉ် ၁၉ ဇန်နဝါရီ ၁၉၄၂ တွင် ထားဝယ်ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ထားဝယ်နယ်သားများ အများအပြား ဘီအိုင်အေသို့ ဝင်ရောက်သည်။[2]

ထားဝယ်မြို့တွင် မြို့မရပ်ကွက် (၁၅)ခုနင့် ရပ်ရွာအုပ်စုပေါင်း (၂၃)ခုတို့ပါဝင်ပါသည်။ ထားဝယ်မြို့ရှိ မြို့မရပ်ကွက် (၁၅)ခုတွင် အိမ်ခြေ(၁၀၀၀၀)ကျော်၊ လူဦးရေ (၇၀၀၀၀)သောင်းကျော်နေထိုင်လျှက်ရှိသည်။ ထားဝယ်မြို့သည် အကျယ်အဝန်းအားဖြင့် ၂၆၃၆.၁၄ စတုရန်းမိုင် ကျယ်ဝန်းသည်။

ထားဝယ်လေဆိပ်

ထားဝယ်မြို့၌ လေဆိပ်လည်းရှိသည်။ ထားဝယ်မြို့သည် မီးရထားလမ်းနှင့် ကွာဝေးသော မြို့တစ်မြို့ဖြစ်၍ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးတွင် မော်တော်ကားနှင့် သင်္ဘောများကိုသာ အားထားရသည်။ မော်လမြိုင်မှ မီးရထား လမ်းဆုံးဖြစ်ခဲ့သော ရေးမြို့နှင့် ကားလမ်းပေါက်သည်။ သို့သော် တောင်တက်တောင်ဆင်း ခရီးကြမ်းသဖြင့် အသွားအလာ မလွယ်ကူပေ။ ထားဝယ်ကားဆိပ်၌ ကုန်တင်မော်တော် ကား၊ လူစီးကားများစွာတို့ကို တွေ့မြင်ရသည်။ ထားဝယ် ဆိပ်ကမ်းမှာလည်း ဆိပ်ကမ်းကောင်းဖြစ်၍ အရောင်းအဝယ် စည်ကားသည်။ ထားဝယ်မြို့မှ မြန်မာနိုင်ငံခြားဆိပ်ကမ်းမြို့များသို့ ရေကြောင်းအဆက်အသွယ် အလွန်ကောင်းမွန်သည်။အကယ်၍သာ ထားဝယ်ရေနက်ဆိပ်ကမ်းသာ အကောင်အထည်ဖြစ်ပေါ်လာရင် အရှေ့တောင်အာရှရဲ့ အရေးကြီးသော ဆိပ်ကမ်းတစ်ခုဖြစ်လာမည်ဖြစ်ပြီး ယခုထက်ပိုမို၍များစွာ ဖွံဖြိုးတိုးတက်လာမည်ဖြစ်သည်။

ရာသီဥတုမှာ ပူအိုက်စွတ်စိုသည့် ရာသီဥတုဖြစ်သည်။

ပညာရေးအနေဖြင့် ထားဝယ်တက္ကသိုလ်၊ နည်းပညာတက္ကသိုလ်၊ထားဝယ်ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ်၊ ပညာရေးကောလိပ်၊ သူနာပြုသင်တန်းကျောင်း၊ အထက်တန်းကျောင်း(၇)ကျောင်း၊ အလယ်တန်းကျောင်း (၅) ကျောင်း၊ မူလတန်းကျောင်း(၇၈) ကျောင်းတို့ ရှိကြသည်။

ထားဝယ်မြို့အား လေ့လာရင်း လည်ပတ်နိင်သည့် နေရာများမှာ ဟိန္ဒားသတ္တုတွင်း၊ ရွှေတောင်စားဘုရား၊ လောကမာရဇိန်ဘုရားကြီးနင့် ရှင်သာလျောင်းဘုရား၊ ရှင်ကိုးရှင် စေတီဘုရားများနင့် မောင်းမကန်ကမ်းခြေစသည့် နေရာဌာနများဖြစ်သည်။ ထိုရှင်ကိုးရှင် ဘုရားများမှာ- ရှင်တောက်ထိန်၊ ရှင်မုတ္ထီး၊ ရှင်ဇလွန်၊ ရှင်ပင်ခရု၊ ရှင်ဓာတ်ဝဲ၊ ရှင်တောင့်ပုံ၊ ရှင်ဥဩ၊ ရှင်ဆံတော်၊ ရှင်မျှော်တို့ ဖြစ်ပါသည်။ထို့အပြင် မြစေတီ၊ဇလွန်းတောင်ဘုရား၊ကနန်းတောင်ဘုရား၊ကြည့်မျှော်တောင် အစရှိသည့် တောင်ပေါ်တွင်တည်ထားကိုးကွယ်ထားသော စေတီတို့ကို လွယ်ကူစွာသွားရောက်ဖူးမျှော်နိုင်နေပြီဖြစ်သည်။

မောင်းမကန်ကမ်းခြေစခန်း

အကျယ်တဝင့် ဖော်ပြထားသောဆောင်းပါး - မောင်းမကန်ကမ်းခြေ

နာမည်ကျော်ကြားသော မောင်းမကန်ကမ်းခြေစခန်းသည် ထားဝယ်မြို့၏ အနောက်မြောက်ဘက်ရှိ ပင်လယ်ကမ်းခြေတွင်တည်ရှိသည်။ ထိုစခန်းသို့ ထားဝယ်မှနေ၍ မြစ်တစ်ဘက် သို့ကူးပြီးလျှင် ရှစ်မိုင်ခန့် မော်တော်ကားဖြင့်သွားရသည်။ မောင်းမကန်ကမ်းခြေမှ မိနစ်အနည်းငယ်မျှလမ်းလျှောက်ရုံဖြင့် ပန်းတင်အင်း ရေပူစမ်းသို့ရောက်နိင်ပါသည်။ မောင်းမကန် အနီးတွင် သုံးထပ်လမ်းမကြီးရှိသည်။ မောင်းမကန် ကမ်းခြေသည် မြန်မာနိင်ငံတွင် အရှည်ဆုံးသော အဖြောင့်တန်းဆုံးကမ်းခြေ ဖြစ်ပါသည်။အ​ခြားထင်ရှားသောကမ်းခြေများမှာ ဖိုးဖိုးကျောက်၊ဆင်ထောင့်၊မြင်းခွာအော်၊ပညစ်၊myanmar paradise အစရှိသော ကမ်းခြေများဖြစ်ကြသည်။အပူချိန်မြင့်မားသောရေပူစမ်းအဖြစ် ပလောက်မြို့နယ်ရှိ ပဲရေပူစမ်းမှာထင်ရှားလေသည်။

​ရွှေ​တောင်စား​စေတီ​​တော်

ထားဝယ်ပိုးလုံချည်မှာ ထင်ရှားပြီး၊ ၁၉၀၃ ခုနှစ်က ထားဝယ်တွင် ရက်ကန်းစင်ပေါင်း ၉၉၅ စင်ရှိသည်။[2] ထားဝယ်လုံချည်များကို မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ တင်ပို့ရောင်းချရသည်။ ဒေသထွက်ကုန်များမှာ စပါး ၊ ရာဘာ၊ သစ်၊ ဆီအုန်း စသော သစ်တောထွက် ပစ္စည်းများအပြင် ခဲမဖြူ အဖြိုက်နက် စသည့် တွင်းထွက်ပစ္စည်းများ ထွက်ရှိသည့် ဒေသဖြစ်သည်။ မြို့၏ကျောထောက် နောက်ခံဒေသများတွင် သတ္တုတွင်းများ၊ ရာဘာခြံများ၊ ကျွန်းသစ်တောများရှိ၍တကြောင်း၊ မြို့ပေါ်နှင့် ကမ်းခြေများတွင် ငါးပိ၊ ငါးခြောက်လုပ်ငန်း တွင်ကျယ်သောကြောင့်တကြောင်း၊ အရောင်းအဝယ် ဗဟိုဌာနတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဆန်စက်နှင့် သစ်စက်များလည်းရှိ၏။ ၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ၄ဝ၃၁၂ ယောက်ခန့်ရှိသည်။ ထားဝယ်မြို့ကို ခရစ် ၁၇၅၁?? ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ မြို့တည်နေပုံမှာ လေးထောင့်ဖြစ်သည်။[4]

ထားဝယ်မြို့ ဇာတိ ထင်ရှားသော ပုဂ္ဂိုလ်များမှာ[2]

• ကမ္ဘာ့ဗုဒ္ဓသာသနာပြု အရှင်ကေလာသ[5]
• ဦးငွေကိုင်
• ဗိုလ်ဂါမဏိ
• မီးပုံးပျံ ဦးကျော်ရင်
• မင်းတိုင်ပင်အမတ် စီစီခူး
• ဝန်ကြီးချုပ် ဦးဗဆွေ(အုန်းပင်ကွင်းရွာ၊ ရေဖြူမြို့)
• ကာတွန်း ကျော်ဆန်း
• ထားဝယ်ကျော်မင်း
• သာဂရ ငစိုး
• နဂါးနီ ဦးထွန်းအေး
• သံအမတ်ကြီး ဦးသန်းလှ
• ရွှေဝယ်ဧ
• မဏ္ဍိုင် ဦးထွန်းဝင်း
• သူရ မချစ်ပို
• စာ‌ရေးဆရာ ခင်ဂွမ်းဂွိ
• စိုးမြတ်သူဇာ
• စိုးမြတ်နန္ဒာ
• စာရေးဆရာ စိုးမှူး ( ဦးစိုးမြင့်၊ မြန်မာနိုင်ငံစာရေးဆရာအသင်း ဘဏ္ဍာရေးမှူး)
• ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်