ပဌမသေနာသနသိက္ခာပုဒ်
ပဌမသေနာသနသိက္ခာပုဒ် သည် မြတ်စွာဘုရား၏ သာသနာတော်တွင် ရဟန်းတော်များ လိုက်နာစောင့်ထိန်းရန် ပညတ်တော်မူခဲ့သည့် သုဒ္ဓပါစိတ်အာပတ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ [1]
ဘာသာတရား | |
သမိုင်း | |
ဗုဒ္ဓဝင် - သမိုင်း - သင်္ဂါယနာများ | |
ဘုရားများ | |
နှစ်ကျိပ်ရှစ်ဆူ- ကကုသန်ဘုရား- ကောဏဂုံဘုရား- ကဿပဘုရား-ဂေါတမဘုရား၊ | |
ဆရာ (အစရိယ) | |
သိဒ္ဓတ္ထဂေါတမ - ဘိက္ခု (ရဟန်း) - ဘိက္ခုနီ (ရဟန်းမိန်းမ) | |
လက္ခဏာရေးသုံးပါး | |
အနိစ္စ - အနတ္တ - ဒုက္ခ | |
ရတနာသုံးပါး | |
ရတနာသုံးပါး-ဗုဒ္ဓ - ဓမ္မ - သံဃာ | |
အယူဝါဒ | |
သစ္စာလေးပါး - ခန္ဓာငါးပါး - ငါးပါးသီလ - သီတင်းသီလ | |
တိပိဋကနှင့်ကျမ်းစာများ | |
တိပိဋက (ဝိနည်းပိဋကတ် - သုတ်ပိဋကတ် - အဘိဓမ္မာပိဋကတ်) | |
အဆင့်များ | |
ပုထုဇဉ်၊ ကိုရင်၊ ရဟန်း၊ သောတာပန်၊ သကဒါဂါမ်၊ အနာဂါမ်၊ ရဟန္တာ၊ ဧတဒဂ်၊ ဘုရား၊ နိဗ္ဗာန် | |
ကျင့်စဉ်များ | |
သမထ၊ ဝိပဿနာ၊ သတိပဋ္ဌာန်၊ ဓုတင်၊ ကမ္မဋ္ဌာန်း၊ ဒုက္ကရစရိယာ၊ နိကာယ် ငါးရပ်၊ | |
ဂါထာများ | |
ကျင့်ဝတ်၊ သုတ်တော်၊ ဂုဏ်တော်၊ ဂါထာတော်၊ ဘုရားပင့်၊ ဩကာသ၊ ပုတီးစိပ်နည်း၊ | |
ဂိုဏ်းများ | |
ထေရဝါဒ - မဟာယာန-တိဘက်ဗုဒ္ဓဘာသာ | |
နိုင်ငံနှင့်ဒေသများ | |
သမိုင်း
သိက္ခာပုဒ်
“အကြင်ရဟန်းသည် သံဃာ၏ ဥစ္စာ ‘သံဃိက’ ဖြစ်သော ညောင်စောင်း ‘ခုတင်’ ကိုသော်လည်းကောင်း၊ အင်းပျဉ် ‘ခုံရှည်’ ကိုသော်လည်းကောင်း၊ ဘုံလျှို ‘ဖုံ’ ကိုသော်လည်းကောင်း၊ ဖျာအခင်းကိုသော်လည်းကောင်း၊ လွင်တီးခေါင်၌ ခင်း၍လည်းကောင်း၊ ခင်းစေ၍ လည်းကောင်း ဖဲသွားသော် ထိုသံဃိက ညောင်စောင်း၊ အင်ပျဉ် စသည်ကို မသိမ်းငြားအံ့ မသိမ်းစေငြားအံ့၊ မပန်ကြားမူ၍ ဖဲသွားငြားအံ့။ (ထိုရဟန်းအား) ပါစိတ်အာပတ် သင့်၏ဟု မိန့်တော်မူ၏။
ထိုအခါ ရဟန်းတို့သည် လွင်တီးခေါင်ပြင်တို့၌ စောစီးစွာ အိပ်ရာနေရာကို သိမ်းဆည်းကြ၏။ ထိုသို့ သိမ်းဆည်းသည်ကို မြတ်စွာဘုရားသည် မြင်တော်မူ၏။ ထို့နောက် ရဟန်းတို့အား “မိုးနှင်း မစိုစွတ်ဟု မှတ်အပ်သော မဏ္ဍပ်၌သော်လည်းကောင်း၊ သစ်ပင်ရင်း၌ သော်လည်းကောင်း၊ ကျီးငှက် သိမ်းစွန်တို့ ကျင်ကြီးမစွန့်သော အရပ်၌သော်လည်းကောင်း ရှစ်လတို့ပတ်လုံး အိပ်ရာနေရာကို ထားရန် ခွင့်ပြု၏” ဟု မိန့်တော်မူ၏။[1]
ကိုးကား
- ဝိနည်းပိဋက − ပါရာဇိကဏ်ပါဠိတော်မြန်မာပြန်၊ ဘူတဂါမဝဂ်။