နိဝရဏတရားငါးပါး

နိဝရဏတရား ဟူသည် နိဗ္ဗာန်ကို ပိတ်ပင်ဖုံးကွယ်၍ ကန့်သတ်တတ်သောတရားများကို ဆိုလိုသည်။

ဘာသာတရား
ဗုဒ္ဓဘာသာ

သမိုင်း
ဗုဒ္ဓဝင် - သမိုင်း - သင်္ဂါယနာများ
ဘုရားများ
နှစ်ကျိပ်ရှစ်ဆူ- ကကုသန်ဘုရား- ကောဏဂုံဘုရား- ကဿပဘုရား-ဂေါတမဘုရား
ဆရာ (အစရိယ)
သိဒ္ဓတ္ထဂေါတမ - ဘိက္ခု (ရဟန်း) - ဘိက္ခုနီ (ရဟန်းမိန်းမ)
လက္ခဏာရေးသုံးပါး
အနိစ္စ - အနတ္တ - ဒုက္ခ
ရတနာသုံးပါး

ရတနာသုံးပါး-ဗုဒ္ဓ - ဓမ္မ - သံဃာ

အယူဝါဒ
သစ္စာလေးပါး - ခန္ဓာငါးပါး - ငါးပါးသီလ - သီတင်းသီလ
တိပိဋကနှင့်ကျမ်းစာများ
တိပိဋက (ဝိနည်းပိဋကတ် - သုတ်ပိဋကတ် - အဘိဓမ္မာပိဋကတ်)
အဆင့်များ
ပုထုဇဉ်ကိုရင်ရဟန်းသောတာပန်သကဒါဂါမ်အနာဂါမ်ရဟန္တာဧတဒဂ်ဘုရားနိဗ္ဗာန်
ကျင့်စဉ်များ
သမထဝိပဿနာသတိပဋ္ဌာန်ဓုတင်ကမ္မဋ္ဌာန်းဒုက္ကရစရိယာနိကာယ် ငါးရပ်
ဂါထာများ
ကျင့်ဝတ်သုတ်တော်ဂုဏ်တော်ဂါထာတော်ဘုရားပင့် ဩကာသပုတီးစိပ်နည်း
ဂိုဏ်းများ
ထေရဝါဒ - မဟာယာန-တိဘက်ဗုဒ္ဓဘာသာ
နိုင်ငံနှင့်ဒေသများ

နိဝရဏတရားငါးပါး

  1. ကာမစ္ဆန္ဒနိဝရဏ = လိုချင်တပ်မက်ခြင်းဖြင့် နိဗ္ဗာန်ကို ဖုံးကွယ်၍ ကန့်ကွက်ခြင်း။
  2. ဗျာပါဒနိဝရဏ = ဒေါသအမျက်ထွက်ခြင်းဖြင့် နိဗ္ဗာန်ကို ဖုံးကွယ်၍ ကန့်ကွက်ခြင်း။
  3. ထိနမိဒ္ဓနိဝရဏ = ငိုက်မြည်းခြင်းဖြင့် နိဗ္ဗာန်ကို ဖုံးကွယ်၍ ကန့်ကွက်ခြင်း။
  4. ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စနိဝရဏ = စိတ်ပျံ့လွင့်ခြင်း၊ နောင်တတဖန်ပူပန်ခြင်းဖြင့် နိဗ္ဗာန်ကို ဖုံးကွယ်၍ ကန့်ကွက်ခြင်း။
  5. ဝိစိကိစ္ဆာနိဝရဏ = သံသယရှိခြင်း၊ ယုံမှားခြင်းဖြင့် နိဗ္ဗာန်ကို ဖုံးကွယ်၍ ကန့်ကွက်ခြင်း။

ဘုရားရှင်က သိင်္ဂါရဝပုဏ္ဏားအား ဥပမာပေးရှင်းပြပုံ

  1. ကာမစ္ဆန္ဒနိဝရဏ = ဆေးနီ၊ ဆေးဝါ၊ ဆေးပြာ
  2. ဗျာပါဒနိဝရဏ = ဆူနေသောရေနွေးအိုးထဲမှရေ
  3. ထိနမိဒ္ဓနိဝရဏ = မှော်ဖတ်၊ မှော်ရိပ်
  4. ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စနိဝရဏ = သစ်ပင်ရိပ်၊ လေတိုက်၍ရေပြင်မငြိမ်
  5. ဝိစိကိစ္ဆာနိဝရဏ = အနယ်ဖတ်များကျ

ဘုရားရှင်က အဇာတသတ်မင်းကြီးအား ဥပမာပေးရှင်းပြပုံ

  1. ကာမစ္ဆန္ဒနိဝရဏ = ကြွေးတင်နေသောသူ
  2. ဗျာပါဒနိဝရဏ = သည်းခြေရောဂါရှိနေသောသူ
  3. ထိနမိဒ္ဓနိဝရဏ = ထောင်ကျနေသာသူ
  4. ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စနိဝရဏ = ကျွန်
  5. ဝိစိကိစ္ဆာနိဝရဏ = လမ်းခွဆုံရောက်နေသောသူ

ကျမ်းကိုး

  • သီဟသုဓမ္မမဏိဇောတဓရ ဦးမြင့်ဆွေမိုးကုတ်ယောဂီလက်စွဲ အမှတ်(၁)ကျမ်း
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.