ငါ့သရောက်မြို့

ငါ့သရောက်မြို့သည် ပုဂံခေတ် ကျစွာမင်းလက်ထက် ငလှသင်မောင်နှံ ကျောက်စာ၊ ဥဇ္ဇနာမင်းလက်ထက် သီခင်စစ်ဗိုလ်ကျောက်စာနှင့် ပုဂံမြို့ ၁၁၆၄-ခု စစ်တမ်းအထောက်အထားတို့အရ ပုဂံခေတ်ကတည်းကပင် ငါ့သရောက်မြို့၊ ရွှေတောင်မြို့၊ တောင်ဇင်းမြို့၊ စဉ့်ကူမြို့နှင့် ရွာသာမြို့ ဟူသော မြို့ရံငါးမြို့တွင် ပါဝင်သော မြို့တစ်မြို့ ဖြစ်သည်။

ငါ့သရောက်ဒေသကို ငါ့သားရောက် ဟု၎င်း၊ ငါ့သရောက်ဟု၎င်း၊ ငါ့တာရောက်ဟု၎င်း၊ ငသုန်ရောက်ဟု၎င်း၊ ငသရောက်ဟု၎င်း ရှေးခေတ်ကတည်းက ယနေ့ခေတ်အထိ အနက်အဓိပ္ပါယ်၊ အယူအဆအမျိုးမျိုးတို့ဖြင့် သတ်မှတ်ခေါ်ဆိုလျက် ရှိသည်။ ယခုအခါ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနက အသိအမှတ်ပြုထားသည့် မြို့ရွာစာရင်းအတိုင်း ငါ့သရောက်ဟု သတ်မှတ်ခေါ်ဆိုကြသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ တစ်ခုလုံး နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်လက်အောက် ကျရောက်ထဲ့စဉ်က ၁၈၈၇-ခုနှစ်အထိ ငါ့သရောက်ဒေသသည် ပုဂံစီရင်စုအတွင်းရှိ ဒေသတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုနယ်မြေဒေသမှ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်တို့ကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်ခဲ့သော ဗိုလ်ချိုကို "'ပုဂံဗိုလ်ချို"'ဟု အမည်တပ်ခေါ်ဆိုခဲ့ဟန်ရှိသည်။ ပုဂံဗိုလ်ချိုသည် နယ်ချဲ့တော်လှန်ရေး လုပ်ငန်းများကို ပြောက်ကျားစနစ်ဖြင့် အရှိန်မြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့သဖြင့် နယ်ချဲ့တို့သည် ၁၈၈၈-ခုနှစ်တွင် ပုဂံစီရင်စုကို ဖျက်သိမ်း၍ ငါ့သရောက်ဒေသကို မြင်းခြံစီရင်စုထဲသို့ ထည့်သွင်းခဲ့သည်။

ပုဂံဗိုလ်ချိုသည် အေဒီ ၁၈၈၆-ခုနှစ်မှ ၁၈၉၅-ခုနှစ်အထိ ဆယ်နှစ်နီးပါး နယ်ချဲ့တို့ကို ပြောက်ကျား စနစ်ဖြင့် တော်လှန်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အင်အားနည်းပါးလာခဲ့သည်။ ပုဂံဗိုလ်ချို၊ သားဗိုလ်ဖိုးဆင်၊ ဗိုလ်ဖိုးဝင်တို့သည် ဧရာဝတီမြစ်ကို ဖြတ်ကူးပြီး ယော၊ ဆောနယ်ရှိ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့် ပူးပေါင်းတော်လှန်တိုက်ခိုက်ရန် ပုဂံသီရိပစ္စယာ ဂူပြောက်ဘုရားအတွင်း ခေတ္တစခန်းချနားနေစဉ် သစ္စာဖောက်အမျိုးယုတ်၊ ပုဆိန်ရိုးလောက်ကောင်တို့၏ သတင်းပေးမှုကြောင့် (၃၀-၆-၁၈၉၅) ရက်နေ့တွင် ဖမ်းဆီးခြင်း ခံရသည်။ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်တို့သည် ပုဂံဗိုလ်ချို သားအဖ သုံးဦးတို့အား ငါ့သရောက်မြို့ရှိ မြနန္ဒာကန်တော်ကြီးကုန်းတွင် ကြိုးစင်ဆောက်၍ ကြိုးပေး ကွပ်မျက်ခဲ့သည်။ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်တို့သည် ငါ့သရောက် နယ်သူနယ်သားတို့အား နောက်နောင်တွင် ယင်းတို့ကို ပုန်ကန်တော်လှန်မှု မပြုလုပ်ဝံ့စေရန် ရည်ရွယ်လျက် ပုဂံဗိုလ်ချိုတို့ သားအဖသုံးဦး ကြိုးပေးကွပ်မျက်မှုကို (မပျက်မကွက်) လာရောက်ကြည့်ရှုစေခဲ့သည်။

ငါ့သရောက်ဒေသသည် မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ရေးရပြီးကာလမှ ယနေ့အချိန်ထိ မြန်မာပြည် နယ်စွန်နယ်ဖျား ဒေသများ ကဲ့သို့ပင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အလွန် နှောင့်နှေးနောက်ကျသော ဒေသတစ်ခုဖြစ်သည်။ မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်း မိုးခေါင်ရေရှား ဒေသတွင် ပါဝင်သော မိုးအနည်းဆုံးနှင့် အခြောက်သွေ့ဆုံးဒေသ တစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။ [2]